Blog

Με αφορμή την επέτειο της τραγωδίας των Τεμπών και τις εκτεταμένες διαδηλώσεις για απονομή δικαιοσύνης, αναρωτιόμαστε εάν οι μαζική συμμετοχή σε κοινωνικές δράσεις είναι ικανή να διορθώσει τις δυσλειτουργίες της δικαστικής εξουσίας.

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

Το μάθημα του “άδικου” καθηγητή

Κάποτε ένας καθηγητής πανεπιστημίου κατά τη διάρκεια μιας διάλεξής του, στράφηκε προς το ακροατήριό του και απευθύνθηκε σε μια φοιτήτρια που τον παρακολουθούσε:

-«Σας παρακαλώ να αποχωρήσετε από την αίθουσα», της είπε.

Η φοιτήτρια ξαφνιάστηκε και τον ρώτησε γιατί.

Ο καθηγητής απάντησε σε έντονο ύφος:

-«Δεν θέλω να παρακολουθήσετε το μάθημά μου. Να φύγετε και να μην ξανάρθετε».

Η φοιτήτρια ξαφνιασμένη από την επίθεση και εμφανώς στεναχωρημένη μάζεψε τα πράγματά της και αποχώρησε από την αίθουσα.

Τότε ο καθηγητής στράφηκε προς τους υπόλοιπους φοιτητές του και τους ρώτησε:

-«Γιατί υπάρχουν νόμοι;»

Ένας φοιτητής απάντησε:

-«Για να προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα»

Ένας άλλος είπε:

-«Για να μπορούμε να εμπιστευόμαστε την κυβέρνηση»

Ένας τρίτος ψέλλισε:

-«Για Δικαιοσύνη»

Η τελευταία απάντηση άρεσε στον καθηγητή ο οποίος συνέχισε ρωτώντας:

-«Ήταν άδικο αυτό που έκανα στη συμφοιτήτριά σας;»

Κανένας δεν απάντησε. Οπότε ο καθηγητής ξαναρώτησε:

-«Ήταν άδικο αυτό που έκανα στη συμφοιτήτριά σας;»

Τότε κάποια κεφάλια άρχισαν να γνέφουν καταφατικά.

Ο καθηγητής ξαναρώτησε ακόμη πιο έντονα:

-«Ήταν άδικο αυτό που έκανα στη συμφοιτήτριά σας;»

«Ναι» αποκρίθηκε κάποιος. «Βέβαια» είπε κάποιος άλλος. «Απολύτως» φώναξε ένας τρίτος.

-«Τότε όταν ζήτησα από τη συμφοιτήτριά σας να φύγει γιατί δε μίλησε κανένας; Γιατί κανένας δεν την υπερασπίστηκε;» παραπονέθηκε ο καθηγητής.

-«Σήμερα λοιπόν πήρατε όλοι σας ένα πολύ σημαντικό πρακτικό μάθημα. Δεν αντέδρασε κανείς σας στην αδικία επειδή το συγκεκριμένο συμβάν δεν σας επηρέασε προσωπικά. Αυτή σας όμως η συμπεριφορά είναι ενάντια στη δομή μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Το ότι δε σας αγγίζει κάτι τώρα δε σημαίνει ότι δε σας αφορά γενικά, γιατί κάποια στιγμή μπορεί να έρθετε εσείς στη θέση της συμφοιτήτριάς σας και τότε πιστέψτε με θα θέλετε οι συμφοιτητές σας να σας υπερασπιστούν έναντι της καταφανούς αδικίας. Αν δε
βοηθήσετε λοιπόν να έρθει η Δικαιοσύνη μέσω της συμμετοχής σας τότε όταν θα αδικηθείτε οι ίδιοι πολύ πιθανό να μην είναι κανένας εκεί ώστε να σας υπερασπιστεί».

Το συμπέρασμα

Από το παραπάνω παράδειγμα λοιπόνδιαφαίνεται ότι η λειτουργία μιας δημοκρατικής κοινωνίας προασπίζεται με τη μαζική συμμετοχή των πολιτών, οι οποίοι οφείλουν να βάλουν τη συλλογική αντιμετώπιση των γεγονότων πάνω από την ατομική ώστε, να έρθουν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Η δικαιοσύνη είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες για να κρατηθεί μια κοινωνία συνεκτική, ώστε οι πολίτες της να μη χάνουν την εμπιστοσύνη τους προς τις ανεξάρτητες αρχές.

Δεν υπάρχει σωστή λειτουργία ενός δημοκρατικού πολιτεύματος χωρίς σωστή λειτουργία της δικαιοσύνης. Η δικαιοσύνη θα μπορούσε να παρομοιαστεί με ένα δέντρο που υπάρχει στην κεντρική πλατεία κάθε πόλης μικρής ή μεγάλης. Όσο το φροντίζουν οι κάτοικοι της, τόσο αυτό θα ανθίζει και θα μεγαλώνει. Όσο αδιαφορούν τόσο θα μαραζώνει και θα ξεραίνεται. Επιπλέον όσο περισσότερο το προστατεύουν, τόσο αυτό θα μπορεί να κάνει τη δουλειά του ανεπηρέαστο, δηλαδή να παράγει οξυγόνο για όλους μας.

Το δέντρο αυτό είναι κοινόχρηστο έτσι μπορούμε όλοι με τη συμμετοχή μας να του προσφέρουμε ασφάλεια γιατί όπως η δικαιοσύνη είναι το εχέγγυο της δημοκρατίας, έτσι και η κοινωνική συμμετοχή και δράση μπορεί να γίνουν τα εχέγγυα της σωστής και εύρυθμης λειτουργίας της δικαστικής εξουσίας.

Φυσικά επ’ ουδενί δεν υποστηρίζουμε ότι πρέπει οι πολίτες να πάρουν το νόμο στα χέρια τους, αλλά μέσω της συμμετοχής τους να ξανά δώσουν ζωή στις τοπικές κοινωνίες και με αυτόν τον τρόπο να υψώθεί ένα τοίχος προστασίας γύρω από τα κοινά αγαθά όπως είναι η δικαιοσύνη, ώστε οι εκπρόσωποί της να μπορούν πραγματικά να λειτουργήσουν ελεύθεροι και ανεπηρέαστοι από εξωγενείς παράγοντες. 

Εσύ τι πιστεύεις; 

Πηγή εικόνας: AJEL – Pixabay

* Το άρθρο φιλοξενήθηκε στην ιστοσελίδα lep.gr