Αειφορία ή Αδιαφορία

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα,

Κλιματική αλλαγή. Πολλά ακούγονται, πολλά περισσότερα γράφονται και όπως όλα τα πράγματα στη ζωή έχει ορκισμένους εχθρούς και πιστούς φίλους.

Η λέξη αλλαγή συνήθως παραπέμπει σε κάτι διαφορετικό δίνοντάς του όμως μια θετική χροιά. Η αναφορά όμως στην αλλαγή του κλίματος προμηνύει κάτι το αρνητικό όπως αύξηση θερμοκρασιών, καύσωνες, πλημμύρες, μείωση πρασίνου κλπ.

Πολλές φορές όταν ακούω τη λέξη αλλαγή έρχεται στο μυαλό μου ένα σκίτσο το οποίο απεικονίζει έναν ηγέτη να ρωτάει το κοινό που παρακολουθούσε την ομιλία του, “ποιός θέλει την αλλαγή” και να σηκώνουν όλοι το χέρι τους ζητωκραυγάζοντας. Όταν όμως στη συνέχεια ρώτησε “ποιός θέλει να αλλάξει”, κανένας δε σήκωσε το χέρι του.

Το παραπάνω χαρακτηριστικό παράδειγμα καταδεικνύει ένα απλό γεγονός. Ότι για να αλλάξει κάτι, κάποιος θα πρέπει να δράσει προς την κατεύθυνση αυτή. Και εδώ ερχόμαστε λοιπόν να αναδείξουμε τη διπλή σημασία της παραπάνω φράσης. Για να ζούμε σήμερα την κλιματική αλλαγή όλο και πιο έντονα, σημαίνει πως τα προηγούμενα χρόνια κάποιοι άλλαξαν τον τρόπο δράσης τους (μάντεψε ποιοί) και σιγά σιγά άρχισε να αλλάζει η κατάσταση προς το δυσμενέστερο. Επιπλέον για να σταματήσει την εξέλιξή του αυτό το γεγονός και να αρχίσει να βελτιώνεται η κατάσταση θα πρέπει και πάλι κάποιοι να αλλάξουν τον τρόπο δράσης τους.

Τα ερωτήματα βέβαια είναι πολλά και οι απαντήσεις δύσκολο να δοθούν ευθέως, ενώ οι αρμόδιοι αποφεύγουν να δώσουν τις συζητάνε σε βάθος. Πέρα δηλαδή από το βασικό ερώτημα ποιοί θέλουν να αλλάξουν, ένα δευτερεύον αλλά εξίσου κρίσιμο ερώτημα είναι προς ποιά κατεύθυνση πρέπει να συντελεστεί αυτή η αλλαγή.

Ποιός μπορεί να απαντήσει στο παραπάνω ερώτημα; Αν ρωτήσεις άτομα που κατέχουν θέσεις ευθύνης θα σου δώσουν μια απάντηση που έχει μέσα της αρκετά υποκειμενικά στοιχεία τα οποία συνήθως πηγάζουν από την προσωπικές ιδεολογικές και πολιτικές απόψεις τους καθώς και η επιρροή που πιθανώς να έχουν στην οικονομία.

Είναι πολύ δύσκολο λοιπόν να αποκτήσει κανείς σαφή άποψη για το τι πραγματικά συμβαίνει σχετικά με το θέμα τις κλιματικής αλλαγής. Αν λάβει δε υπόψη ότι κάνοντας μια απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο με τους όρους κλιματική αλλαγή, climate change κλπ θα του επιστραφούν ένα ατελείωτος κατάλογος από αποτελέσματα τα οποία θα περιλαμβάνουν από προσωπικές απόψεις, δηλώσεις πολιτικών, δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, διπλωματικές εργασίες και πανεπιστημιακές έρευνες και ένα σωρό άλλα στοιχεία τα οποία ο κοινός αναγνώστης δεν έχει τον τρόπο να επαληθεύσει εάν είναι σωστά η μή.

Όπως είδαμε και στο παράδειγμα που παρουσιάστηκε στην αρχή (αυτό με το σκίτσο), εάν κάποιος διαφοροποιήσει τον τρόπο με τον οποίο ρωτά κάτι είναι πιθανόν να λάβει μια εκ διαμέτρου αντίθετη απάντηση από την αρχική. Το γεγονός αυτό είχε σημειώσει και ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ο οποίος είχε πει ότι ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνεται ένα πρόβλημα προκαθορίζει σε μεγάλο βαθμό και τη λύση του.

Τελευταία επιχειρείται όλο και πιο πολύ να περάσει η άποψη ότι αν συνδυάσουμε το γεγονός ότι ο πληθυσμός του πλανήτη συνεχώς αυξάνεται, μαζί και το προσδόκιμο ζωής, με το γεγονός ότι ζούμε σε μια καπιταλιστική κοινωνία, συνεπάγεται πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα θέλουν να καταναλώσουν (τρόφιμα, φάρμακα, σπίτια, αυτοκίνητα) άρα είναι μονόδρομος η αύξηση της παραγωγής για να καλυφθούν οι αυξανόμενες ανάγκες και ως εκ τούτου το περιβάλλον θα επιδεινώνεται όλο και περισσότερο. Συνεπώς θα πρέπει να μάθουμε όλοι να ζούμε με αυτή την αλλαγή η οποία νομοτελειακά θα οδηγήσει στην κατάρρευση.

Πριν έρθει όμως αυτή, μάλλον θα μπορούσαν να αλλάξουν μερικά πράγματα όπως η σύνδεση της κοινωνίας με τους χώρους λήψης πολιτικών αποφάσεων, η πληρέστερη ενημέρωση και εκτός χώρων εκπαίδευσης σχετικά με την κλιματική αλλαγή και όχι μόνο για την εξοικονόμηση ενέργειας, στοχευμένες μελέτες ανά περιοχή ενδιαφέροντος ώστε χρήματα που ξοδεύονται για το περιβάλλον να κατευθύνονται στις περισσότερο ευάλωτες ομάδες, δημιουργία μιας νέου τύπου οικονομίας όπου δεν θα αποτιμούνται όλα με ένα ποσό κλπ.

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/tumisu-148124/