Οι υπηρεσίες μας

Παρέχουμε ολοκληρωμένες λύσεις που καλύπτουν τομείς engineering, εκπαίδευσης και real estate, συνδυάζοντας τεχνική γνώση, εμπειρία και καινοτόμες προσεγγίσεις, ώστε να ανταποκρινόμαστε με συνέπεια στις ανάγκες κάθε έργου και συνεργασίας.

Διαβάστε περισσότερα

Οι αριθμοί βοηθούν στην αξιολόγηση; Όχι πάντα.

Η αξιολόγηση με αριθμούς έχει μόνο πλεονεκτήματα;

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

Μία συχνή φράση στον κόσμο των επιχειρήσεων που λέγεται από managers και team leaders εταιρειών είναι η παρακάτω:

«Αν δε μετράς, δεν μετράς!»

θέλοντας να καταδείξουν την ανάγκη μέτρησης των ενεργειών ενός εργαζόμενου και τα αντίστοιχα αποτελέσματα που φέρνουν αυτές οι ενέργειες. Ως λογική προφανώς και είναι σωστή καθώς μόνο η καταγραφή ενεργειών και αποτελεσμάτων σου δίνει σαφή εικόνα της κατάστασης μιας επιχείρησης και σου επιτρέπει να κάνεις αποδοτική αξιολόγηση και εν συνεχεία να πάρεις στοχευμένες αποφάσεις σχετικά με τα τρωτά της σημεία.

Δεν υπάρχει βελτίωση χωρίς αξιολόγηση και δεν υπάρχει αξιολόγηση χωρίς να έχεις στα χέρια σου μετρήσιμα και συγκρίσιμα στοιχεία.

Στο βωμό όμως της μεγιστοποίησης της παραγωγικότητας οι επιχειρήσεις δεν δίνουν σημασία σε πιθανές παρενέργειες εφαρμογής της παραπάνω μεθόδου που μπορεί να οδηγήσουν σε ανούσιες συγκρίσεις και δημιουργία εργαζόμενων δύο ή και περισσότερων ταχυτήτων με τα αντίστοιχα benefits να πηγαίνουν σε αυτούς που έχουν το μεγαλύτερο score. Το κυνήγι για όσο το δυνατόν μεγαλύτερα νούμερα είναι πρώτης προτεραιότητας, είτε αυτό έχει να κάνει με πωλήσεις (εισαγωγές-εξαγωγές), είτε με αμοιβές και τζίρους, είτε με μέγεθος, είτε με αριθμό επαφών (τηλεφωνήματα-ραντεβού), είτε με engagement στα social media, είτε με διαφημίσεις και πόσα άλλα.

Η καταγραφή και η μετέπειτα σωστή ανάλυση όλων αυτών των δεδομένων είναι από μόνη της μια δύσκολη διαδικασία για κάθε επιχείρηση αλλά τα τελευταία χρόνια με την ανάπτυξη εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης (AI) γίνεται όλο και πιο προσιτή. Το γεγονός αυτό με τη σειρά του ωθεί τις επιχειρήσεις να χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο τη μέθοδο μετρήσεων ενεργειών-αποτελεσμάτων και κατά συνέπεια εκτός από τα θετικά, εντείνονται και οι επιπτώσεις της μεθόδου αυτής.

Η περίοδος που διανύουμε είναι μεταβατική για τον κόσμο των επιχειρήσεων και ο κυριότερος ρόλος των managers (εκτός από το να μετράνε αριθμούς και παραγωγικότητες) είναι να διατηρήσουν την απαιτούμενη συνοχή μεταξύ των εργαζομένων και να μην επιτρέψουν στον εσωτερικό ανταγωνισμό να διασπάσει την ομάδα. 

Από την άλλη το πιο ανησυχητικό είναι ότι ελάχιστοι είναι εκείνοι που αντιδρούν σε μια τέτοια μέθοδο αξιολόγησης καθώς τους φαίνεται απολύτως φυσιολογική η παραπάνω διαδικασία. Αυτό συμβαίνει καθώς εδώ και δεκαετίες εφαρμόζουμε μια παραπλήσια διαδικασία στο εκπαιδευτικό σύστημα. Από τις πρώτες κιόλας σχολικές τάξεις κάθε τρίμηνο τα παιδιά παίρνουν του σχολικούς τους βαθμούς ενώ σε μεγαλύτερες τάξεις έως τις πανεπιστημιακές ή και μετέπειτα σπουδές τους αξιολογούνται μέσω διαγωνισμάτων τα οποία βαθμολογούνται.

Όλοι αυτοί οι βαθμοί όμως είναι νούμερα που ακολουθούν τα παιδιά από μικρή ηλικία και ασυναίσθητα τα διαχωρίζουν μεταξύ τους σε ομάδες (οι άριστοι, οι μεσαίοι, οι αδιάφοροι κλπ). Η σύγκριση είναι αναπόφευκτη και όποιος πάρει βαθμούς πάνω από το μέσο όρο είναι ικανοποιημένος ενώ όποιος είναι χαμηλότερα είναι απογοητευμένος. Η λογική αυτή ακολουθεί τα παιδιά μέχρι την ενήλικη ζωή τους από το ποιό θα γράψει καλύτερα στο διαγώνισμα, ποιό θα πάρει πτυχίο με το μεγαλύτερο βαθμό, ποιό θα αγοράσει το πιο ακριβό κινητό, ποιό θα έχει τους περισσότερους followers και η λίστα είναι μακριά.

Πολλά θα μπορούσαν να ειπωθούν σχετικά με τη βελτίωση της συγκεκριμένης μεθόδου αξιολόγησης, όπως π.χ. η αλλαγή κλίμακας, αλλά το πιο σημαντικό είναι ο τρόπος διεξαγωγής της, καθώς κάθε διαδικασία αξιολόγησης πρέπει να είναι αμφίδρομη. Για να αξιολογήσει ο Α τον Β σημαίνει ότι μεταξύ τους υπάρχει κάποια σύνδεση και μέσω αυτής της σύνδεσης μπορεί και ο Β υπό κάποιες προϋποθέσεις να αξιολογήσει τον Α.

Στον κόσμο των επιχειρήσεων το παραπάνω δεν υφίσταται ούτε ως ενδεχόμενο καθώς η αξιολόγηση γίνεται πάντα από πάνω προς τα κάτω. Στον εκπαιδευτικό τομέα οι εκπαιδευτές αντιδρούν στον προτεινόμενο τρόπο αξιολόγησής τους αλλά οι ίδιοι συνεχίζουν να αξιολογούν τους εκπαιδευόμενους (παιδιά) μέσω αριθμών (βαθμοί).

Τα παιδία όμως δεν είναι αριθμοί και δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως τέτοιοι.

Η πραγματική αξιολόγηση μπορεί να έρθει από τους αποδέκτες των αποτελεσμάτων των ενεργειών κάποιου και τα παιδιά είναι σε θέση να δείξουν το δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση εάν τα αφήσεις ελεύθερα να εκφραστούν και να συνεργαστούν.

Μόνο σε μια τέτοια περίπτωση είναι δυνατή η ταυτόχρονη βελτίωση τόσο του αξιολογητή όσο και του αξιολογούμενου και να περάσει αυτή η νοοτροπία από τον εκπαιδευτικό τομέα στον επιχειρηματικό και στην αξιοποίηση των αριθμών στο βωμό όχι πλέον της μεγιστοποίησης (maximization) αλλά της βελτιστοποίησης (optimization).

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: merhanhaval22-Pixabay 

Διαβάστε περισσότερα

Τα όνειρά μας ιδιωτικά, τα πανεπιστήμια δημόσια;

Δημόσια vs Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Ποιός θα υπερισχύσει;

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Ένα θέμα που επανέρχεται κατά καιρούς στο δημόσιο διάλογο. Έχουν ασχοληθεί μαζί του διάφοροι υπουργοί προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τις δεσμεύσεις της εκάστοτε κομματικής ατζέντας.

Ένα θέμα που έχει ορκισμένους εχθρούς από τη μία αλλά και ένθερμους υποστηρικτές από την άλλη. Είναι από τα λίγα θέματα που χωρίζουν την κοινωνία σε δύο πλειοψηφικά ρεύματα χωρίς κανένα να υπολείπεται του άλλου.

Ένα θέμα για το οποίο δεν υπάρχει κάποια εξέλιξη όλα αυτά τα χρόνια καθώς η οποιαδήποτε αλλαγή αντίκειται στο άρθρο 16 του συντάγματος το οποίο αναφέρει στην παρ. 5: ¨H ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση. Tα ιδρύματα αυτά τελούν υπό την εποπτεία του κράτους, έχουν δικαίωμα να ενισχύονται οικονομικά από αυτό και λειτουργούν σύμφωνα με τους νόμους που αφορούν τους οργανισμούς τους. Συγχώνευση ή κατάτμηση ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να γίνει και κατά παρέκκλιση από κάθε αντίθετη διάταξη, όπως νόμος ορίζει.”. Επιπλέον το άρθρο 8 αναφέρει ρητά ότι: “H σύσταση ανώτατων σχολών από ιδιώτες απαγορεύεται.”

Το να θεσμοθετηθεί λοιπόν με ένα νομοσχέδιο η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι προφανώς αντισυνταγματικό γι’ αυτό και οι κυβερνήσεις επιστρατεύουν κατά καιρούς καταξιωμένους συνταγματολόγους να μας πείσουν για το αντίθετο. Χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα οι κ. Βενιζέλος και Σκουρής οι οποίοι με άρθρο τους σε πανελλαδικής εμβέλειας εφημερίδα πριν περίπου ένα μήνα προσπάθησαν να πείσουν τους αναγνώστες τους ότι πρέπει να γίνει μια πιο σύγχρονη ερμηνεία του άρθρου 16 με βάση την αρχή της αναλογικότητας η οποία να συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό δίκαιο περί ελεύθερης παροχής υπηρεσιών και περί επιχειρηματικής και ακαδημαϊκής ελευθερίας.

Ακολουθώντας αυτή τη λογική θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι αφού από τη μία υπάρχουν ιδιώτες που θέλουν να παρέχουν αυτού του είδους την εκπαιδευτική υπηρεσία και από την άλλη υπάρχουν πολίτες που θέλουν να πληρώσουν για αυτή, που είναι το πρόβλημα;

Το ζήτημα όμως δεν είναι τόσο συνταγματικό όσο πιο πολύ ηθικό. Το σύνταγμα μπορεί να αναθεωρηθεί σε διάφορα σημεία του ώστε να εκσυγχρονιστεί στα πρότυπα του ευρωπαϊκού δικαίου. Και όντως ίσως θα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες συνταγματικών αναθεωρήσεων αλλά εδώ το πρόβλημα φαντάζει δυσεπίλυτο καθώς μπαίνουν και άλλες συνιστώσες στην εξίσωση.

Και τα επιχειρήματα μέσω ερωτήσεων συνεχίζονται: “Μα αφού τα μη κρατικά ιδρύματα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι συνταγματικά αναγνωρισμένα γιατί δεν μπορεί να γίνει το ίδιο και με αυτά της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης;” Η απάντηση έγκειται στο ρόλο που έχει η τριτοβάθμιας εκπαίδευση σε σχέση με τις υπόλοιπες βαθμίδες της και ο οποίος περιλαμβάνει εκτός από τη μετάδοση της γνώσης και την παραγωγή νέας μέσω της έρευνας. Γι’ αυτό και οι καθηγητές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης διδάσκουν λιγότερες ώρες από αυτούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας. Το ερώτημα είναι ποιός ιδιώτης είναι διατεθειμένος να πληρώσει του ακαδημαϊκούς ένα σεβαστό ποσό για να διδάσκουν μόνο λίγες ώρες και τον υπόλοιπο χρόνο να παράγουν έργο μέσω της έρευνας χωρίς να είναι σίγουροι ότι το αποτέλεσμα της έρευνας θα έχει οικονομικό όφελος για τους ίδιους και την επιχείρησή τους (ιδιωτικό πανεπιστήμιο);.

Και αυτό είναι το σημείο κλειδί. Ότι όσες ανώτατες ιδιωτικές εκπαιδευτικές δομές ιδρυθούν είναι πολύ πιθανό να μην περιοριστούν στην καθαρή λειτουργία τους ως επιχειρήσεις, δηλαδή τα έσοδά τους να προκύπτουν μόνο από τα δίδακτρα των φοιτητών τους αλλά να διεκδικήσουν κομμάτι από την πίτα των κρατικών επιχορηγήσεων όπως γίνεται για παράδειγμα στην άλλη άκρη του Ατλαντικού (φοιτητικά επιδόματα και φοροαπαλλαγές για φοίτηση σε ιδιωτικά πανεπιστήμια κλπ). Και προφανώς οι κυβερνώντες που κάνουν τα αδύνατα δυνατά για την εγκατάσταση ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν θα τους αρνηθούν το κομμάτι αυτό. Δημιουργείται έτσι ένα σύστημα αναδιανομής πλούτου που θα τεστάρει την ανθεκτικότητα των δημόσιων πανεπιστημίων σε μια διαρκή προσπάθεια υποτίμησης τους.

Όταν όμως η εκάστοτε κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί τα χρήματα των φορολογούμενων Ελλήνων είναι λογικο να προκύψουν και ηθικές ενστάσεις σχετικά με θέματα δικαιοσύνης, διαφάνειας και να τεθεί εν αμφιβόλω η επικαλούμενη αρχή της αναλογικότητας. Προφανώς ένα ιδιώτης για να υποστηρίξει το project των ιδιωτικών πανεπιστημίων μόνος του θα πρέπει να αυξήσει υπέρογκα τα δίδακτρα, διαφορετικά θα επιδιώξει με τις πλάτες της κυβέρνησης να στείλει το λογαριασμό στους φορολογούμενους πολίτες.

Η αγοραία αντίληψη της κυβέρνησης ότι τα πάντα πρέπει να έχουν μια τιμή δύναται να οδηγήσει σε δημιουργία πτυχίων διαφόρων αντιτίμων αναλόγως της οικονομικής επιφάνειας του εκάστοτε υποψήφιου φοιτητή.  Και βέβαια επειδή τα πτυχία αυτά θα έχουν προέλθει από αναγνωρισμένα ιδιωτικά πανεπιστήμια, θα είναι ισάξια με τα αντίστοιχα πτυχία των κρατικών πανεπιστημίων, δημιουργώντας έτσι δύο κοινωνικές ομάδες πτυχιούχων. Γίνεται σαφές ότι μεταξύ των δύο αυτών κοινωνικών ομάδων δεν μπορεί να υπάρξει υγιείς ανταγωνισμός ούτε πνεύμα συνεργασίας για το καλό της χώρας.

Η ανώτατη εκπαίδευση είναι μία από λίγες εναπομείνασες κρατικές δομές στις οποίες δεν έχει διεισδύσει ο ιδιωτικός τομέας αλλά δυστυχώς για μία ακόμη φορά τίθεται εν αμφιβόλω η αξία και το επίπεδο της μόρφωσης.

Το ποιός θα υπερισχύσει αυτή τη φορά μένει να το δούμε. Πάντως τόσο η κυβέρνηση όσο και οι επιχειρηματίες του μέλλοντος θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ο ορθός τρόπος ανάπτυξης περιλαμβάνει τη συνεργασία με επιστήμονες κατάλληλα καταρτισμένους και η όποια υπόνοια ότι οι τελευταίοι έχουν λάβει το πτυχίο τους επειδή κατέβαλαν το ζητηθέν αντίτιμο θα πρέπει να εξαφανίζεται άμεσα.

Δυστυχώς, για την ώρα, η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων φαίνεται ότι μόνο κακό μπορεί να κάνει στην ελληνική κοινωνία καθώς το εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να βρει πρώτα λύση σε χρόνιες παθογένειες όπως τα δύσκαμπτα και ανεπίκαιρα προγράμματα σπουδών, η ελλιπής χρηματοδότηση, το συνεχώς μειούμενο διδακτικό προσωπικό, ο νέος ρόλος των εκπαιδευτικών κ.α. (Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να διαβάσεις το σχετικό άρθρο του blog με τίτλο: Όταν το υποκείμενο γίνεται αντικείμενο)

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: 12019 – Pixabay

*Το άρθρο φιλοξενήθηκε και στην ιστοσελίδα www.lep.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ο Νο 1 κίνδυνος την επόμενη 2ετία. Υπάρχει λύση;

Υπάρχει λύση στο μεγαλύτερο παγκόσμιο κίνδυνο;

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

Σε πρόσφατη έκθεσή του το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ αναφέρει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τα επόμενα δύο χρόνια είναι η παραπληροφόρηση (fake news), για την εξάπλωση της οποίας σημαντικό ρόλο παίζει η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ). 

Με τη σειρά της η παραπληροφόρηση δύναται να οδηγήσει σε κατακερματισμό των κοινωνιών και πόλωση των πολιτών καθώς οι τελευταίοι με την πάροδο του χρόνου θα δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να επαληθεύσουν τα γεγονότα με τα οποία αλληλεπιδρούν.

Για να απαντήθεί όμως γιατί ο κίνδυνος αυτός θεωρείται από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ως η Νο 1 απειλή, θα πρέπει πρώτα να απαντηθεί ένα άλλο ερώτημα: Πως γίνεται η ροή της πληροφορίας στη σημερινή εποχή και πως διαδιδόταν πριν δημιουργηθεί το internet;

Καθημερινά βομβαρδιζόμαστε από μια πληθώρα πληροφοριών (χρήσιμες ή μη) μέσω του κινητού και των social media ακριβώς λόγω της ευρείας χρήσης του internet. Παλαιότερα το κύριο μέσο ενημέρωσης ήταν η τηλεόραση το ραδιόφωνο και οι εφημερίδες. Η πληροφορία διαδιδόταν με μικρότερη ταχύτητα και έτσι οι αποδέκτες είχαν το χρόνο να την επεξεργαστούν και να αντιδράσουν κατά το δοκούν.  

Με την ταχύτητα όμως που διαδίδεται η πληροφορία σήμερα δεν έχουμε καθόλου χρόνο να “βαρεθούμε” γιατί όταν νιώθουμε πλήξη και ανία σκλρολάρουμε συνεχώς σε κάποια ηλεκτρονική συσκευή και τροφοδοτούμε με data τους αλγόριθμους οι οποίοι με τη σειρά του αποφασίζουν τι θα δούμε την αμέσως επόμενη στιγμή και τι όχι. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και όταν περιμένουμε στην ουρά για μια δουλειά κοιτάμε συνεχώς το κινητό μας, κάνουμε like, comment, share κλπ.

Η συμπεριφορά μας αυτή έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται πάρα πολύ μεγάλη “φασαρία” γύρω από οποιοδήποτε θέμα. Η περισσότερη πληροφόρηση με τη σειρά της είναι σχεδόν βέβαιο ότι αυξάνει και την παραπληροφόρηση. Κατ’ επέκταση όποιος προσπαθήσει να αντλήσει μια πληροφορία για κάτι που τον ενδιαφέρει, να νιώθει ότι ψάχνει ψύλλους στα άχυρα.

Ευλόγως θα αναρωτηθεί κάποιος εάν ο πλουραλισμός απόψεων βοηθάει ώστε να διαμορφωθεί μια όσο το δυνατόν ορθότερη εικόνα πάνω σε ένα θέμα. Η απάντηση είναι ναι, εάν γίνεται πρώτα το κατάλληλο φιλτράρισμα ώστε να εμφανίζονται μόνο οι σχετικές με το θέμα πληροφορίες. Σκεφτείτε κάποιος που θέλει να φτιάξει ένα άλμπουμ φωτογραφιών. Προφανώς δεν είναι το ίδιο εάν έχει να επιλέξει ανάμεσα σε 100 φωτογραφίες και ανάμεσα σε 1 εκατομμύριο φωτογραφίες. Στη δεύτερη περίπτωση μέχρι να τις βάλει σε σειρά και να βρει μια άκρη είναι πολύ πιθανό να τα έχει παρατήσει. Τη δουλειά αυτή υποτίθεται ότι την κάνουν οι μηχανές αναζήτησης οι οποίες εμφανίζουν τις “πιο σχετικές” πληροφορίες όπως λένε, σύμφωνα με τον αλγόριθμο που χρησιμοποιεί η καθεμία. 

Με την ανεξέλεγκτη όμως ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι δεν υπάρχει ακόμα θεσμικό πλαίσιο που να ορίζει τη σαφώς τη χρήση της, ο αλγόριθμος αυτός μπορεί να προγραμματιστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετεί κατά κύριο λόγο εμπορικούς σκοπούς μεγάλων εταιρειών που χρηματοδοτούν την ανάπτυξή του προς αυτή την κατεύθυνση. 

Από την πλευρά τους οι απλοί χρήστες δεν μπορούν να αντιδράσουν σε αυτή την εξέλιξη καθώς το τελικό ηλεκτρονικό προϊόν τους “σερβίρεται” έτοιμο προς κατανάλωση. 

Το αντίδοτο στον παραπάνω κίνδυνο είναι η εμπιστοσύνη η οποία όμως θα πρέπει οι άνθρωποι να τη σπείρουν και να την καλλιεργήσουν εκ νέου γιατί έχει ξεραθεί. Στο κομμάτι αυτό θα πρέπει να συνεισφέρουν τόσο ο ιδιωτικός όσο και ο δημόσιος τομέας, ο μεν πρώτος μέσω της εγκαθίδρυσης επιχειρηματικής κουλτούρας με βάση τον άνθρωπο και ο δε δεύτερος μέσω της αναθεώρησης των εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης ώστε να δοθεί περισσότερη έμφαση την ανάπτυξη ισχυρών ανθρωπίνων σχέσεων (Για περισσότερες πληροφορίες μπορείς να διαβάσεις τα σχετικά άρθρα του blog με τίτλους: Μήπως η αναθρωποκεντρική κουλτούρα έχει ως κέντρο το πρόσωπο και όχι τον άνθρωπο; και Όταν το υποκείμενο γίνεται αντικείμενο). 

Το εγχείρημα είναι αρκετά δύσκολο αλλά αξίζει να γίνει μια προσπάθεια από όλους μας.

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: Bru-nO – Pixabay

Διαβάστε περισσότερα

Όταν ο μαθητής έδωσε ένα επιχειρηματικό μάθημα στο δάσκαλο

Μπορεί ένας μαθητής να διδάξει το δάσκαλό του;

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

Είχαν περάσει λίγοι μήνες από την ορκωμοσία του. Έψαχνε να δει τι θα κάνει. Είχε έρθει η ώρα να μπει στον επαγγελματικό στίβο. Το ελεύθερο επάγγελμα τον φόβιζε καθώς του ήταν εντελώς άγνωστο. Οι γονείς του και ο στενός οικογενειακός του κύκλος ήταν όλοι τους υπάλληλοι. Οι συμφοιτητές του είχαν πιάσει ήδη δουλειά ως μισθωτοί σε διάφορες εταιρείες καθώς η ζήτηση ήταν μεγάλη. Θα υπήρχε και για κείνον κάπου μια θέση. Αλλά δεν τον ενδιέφερε. Ήθελε να εξερευνήσει το άγνωστο ακόμη και αν έτρωγε τα μούτρα του!

Περίμενε κάτι να τον σπρώξει να πάρει την τελική του απόφαση. Και αυτό δεν άργησε να έρθει. Σε μια κοινωνική οικογενειακή “υποχρέωση” γνώρισε ένα μακρινό του θείο. Επιχειρηματίας από μικρό παιδί εκείνος αμέσως κατάλαβε ότι ο ήρωάς μας έψαχνε το κάτι παραπάνω. 

-Αν θες να μάθεις τα μυστικά της αγοράς πάρε με να τα πούμε μικρέ. Του έδωσε την κάρτα του και τον κοίταξε με ένα διαπεραστικό βλέμμα.

Ο φιλόδοξος νεαρός δεν έχασε την ευκαιρία. Πίστευε ότι κάθε νέα επαφή με πιο έμπειρα άτομα στον επιχειρηματικό βίο θα είχε κάτι να του προσφέρει. Και δεν έκανε λάθος. 

Το ραντεβού λοιπόν κλείστηκε μια εβδομάδα αργότερα σε ένα καφέ στην κεντρική πλατεία της πόλης. Το σημείο το επέλεξε ο θείος καθώς ήθελε να τα πούνε σε ένα μέρος όπου θα ήταν εκτεθειμένοι και οι δύο για να περάσει καλύτερα το νόημα που ήθελε στον ανιψιό του.

-¨Λοιπόν μπορείς να με ρωτήσεις ότι θέλεις μικρέ¨ αποκρίθηκε ο θείος.

-¨Εδώ δεν ήρθα για να ρωτήσω αλλά για να ακούσω τα μυστικά της αγοράς από έναν έμπειρο επιχειρηματία¨ απάντησε με θράσος ο μικρός.

Στο θείο άρεσε η επιθετικότητα του ανιψιού και παίρνοντας σοβαρό ύφος του έδωσε τις παρακάτω συμβουλές.

-¨Κοίτα να δεις μικρέ, η αγορά είναι κυνική. Θα σου φερθεί όπως της φέρεσαι. Αν είσαι καλός μαζί της θα είναι και αυτή καλή μαζί σου, αν πας να κάνεις αρπαχτές θα την πατήσεις και εσύ αργά ή γρήγορα. Αν θες να κάνεις τη δική σου επιχείρηση τον πρώτο καιρό θα πρέπει να παίξεις πολλούς ρόλους. Από το αφεντικό μέχρι τον υπάλληλο, τη γραμματέα, τον πωλητή, το λογιστή και γενικότερα το παιδί για όλες τις δουλειές. Σιγά σιγά και ενώ θα έχει αρχίσει να σε μαθαίνει ο κόσμος θα φανεί εάν αντέχεις τον ανταγωνισμό και έχεις τα κότσια να αναπτυχθείς περαιτέρω¨. 

-¨Τι εννοείς¨ ψέλλισε ο ανιψιός.

-¨Καθώς οι δουλειές θα αυξάνονται και ο τζίρος θα ανεβαίνει είναι λογικό ότι ο χρόνος δεν θα επαρκεί για να κάνεις τα πάντα μόνος σου. Θα πρέπει να δημιουργήσεις μια ομάδα που θα σε πλαισιώνει. Στα μέλη της θα αναθέσεις διάφορες δραστηριότητες ώστε να ασχολείσαι πλέον μόνο με τα πιο σημαντικά. Την ομάδα αυτή θα πρέπει να την εκπαιδεύσεις και να της εμφυσήσεις όλες τις αρχές με τις οποίες επιθυμείς να εργάζονται και με αυτόν τον τρόπο να αναπτύξεις το δικό σου προσωπικό brand βασισμένο σε μια συγκεκριμένη εργασιακή κουλτούρα.¨

Ο ανιψιός είχε εντυπωσιαστεί με όσα άκουγε και η επιθυμία του να δοκιμάσει τις αντοχές του στο επιχειρείν μεγάλωνε κάθε λεπτό που περνούσε. 

-¨Ποιό είναι το μυστικό για να πετύχω¨ ρώτησε ο ανιψιός. 

-¨Το μυστικό είναι ότι πρέπει να προλαμβάνεις καταστάσεις. Να αντιλαμβάνεσαι έγκαιρα ότι κάτι πρόκειται να πάει στραβά και να αντιδράς ανάλογα. Πρόσεχε όμως μικρέ, οι πελάτες δεν είναι όλοι ίδιοι. Στην αρχή ίσως χρειαστεί να κάνεις δουλειές με ελάχιστη αμοιβή ώστε να σε μάθει ο κόσμος. Επίσης κάποιοι πελάτες μπορεί μη σε πληρώνουν και να θέλουν να τους κάνεις τη δουλειά τζάμπα. Κοινώς να θέλουν να σε εκμεταλλευτούν. Ποτέ μην εμπιστεύεσαι κανέναν 100%. Ειδικά σε κάποιες περιπτώσεις πρέπει να έχεις πολύ γερό στομάχι για να αντέξεις και να ξεπεράσεις τις απογοητεύσεις που είναι σίγουρο ότι θα έχεις σε αυτή την αρένα που διάλεξες να αγωνιστείς.¨ 

-¨Εγώ θέλω να δίνω αξία στους πελάτες μου. Να νοιάζομαι πραγματικά για το πρόβλημα που έχουν και να κάνω ότι περνά από το χέρι μου για να τους το λύσω. Πιστεύω ότι έτσι θα δημιουργήσω καλό όνομα και δεν θα έχω θέματα με τις πληρωμές και κατ’ επέκταση με τη βιωσιμότητα της επιχείρησής μου.¨ είπε ο ανιψιός.

-¨Η πιάτσα είναι περίεργο πράγμα μικρέ και λειτουργεί με τους δικούς της κανόνες που είναι δύσκολο να τους αλλάξεις. Έχε τα μάτια και τα αυτιά σου ανοιχτά.¨ είπε ο θείος και αποχώρησε καθώς είχε ένα σημαντικό ραντεβού στο γραφείο του.

Ο ανιψιός έμεινε ελαφρά προβληματισμένος με την τελευταία φράση του θείου αλλά ήταν αποφασισμένος να προχωρήσει. Μέσα στον επόμενο μήνα είχε βρει ένα χώρο να νοικιάσει και σιγά σιγά έστησε το δικό του γραφείο. Χάρηκε μόλις του ήρθαν οι πρώτες δουλειές από γνωστούς και φίλους που θέλησαν να τον στηρίξουν για να πατήσει πιο στέρεα στα πόδια του. Άρχισαν να έρχονται και νέοι πελάτες και η δουλειά ανέβαινε συστηματικά. Ώσπου κάποια στιγμή ήρθε η πρώτη απογοήτευση. Ένας πελάτης που του είχε αναθέσει ένα αρκετά μεγάλο project δεν τον πλήρωσε. Και μετά εμφανίστηκε και άλλος. Και μετά και τρίτος. Ο ήρωάς μας άρχισε να χάνει την εμπιστοσύνη του προς τον έξω κόσμο. Όσο ανέβαιναν οι δουλειές καλούνταν να αντιμετωπίσει και το πιο σκληρό πρόσωπο της αγοράς.

¨Μα γιατί συμβαίνει αυτό;¨ αναρρωτιόταν όλο και πιο συχνά. Και τότε θυμήθηκε τα λόγια του θείου: ¨Οι πελάτες δεν είναι όλοι ίδιοι. Ποτέ μην εμπιστεύεσαι κανέναν 100%. Επιπλέον η αγορά είναι κυνική. Αργά ή γρήγορα ό,τι της δώσεις θα πάρεις¨.

Έτσι λοιπόν ο ήρωάς μας έγινε πιο προσεκτικός και πολύ πιο άτεγκτος σε ορισμένες περιπτώσεις. Προσπαθούσε να προλαμβάνει καταστάσεις και γι’ αυτό κατάφερε να προστατέψει τη βιωσιμότητα της επιχείρησής του. 

Κάποια μέρα συζητώντας με ένα του πελάτη που γνώριζε το θείο του, έμαθε ότι ο τελευταίος δεν πορεύτηκε τόσα χρόνια στον κόσμο των επιχειρήσεων με το σταυρό στο χέρι. Όποτε μπορούσε να ¨δαγκώσει¨ τους συνεργάτες του το έκανε χωρίς δεύτερη σκέψη και ούτε λίγο ούτε πολύ είχε διασυνδέσεις με διάφορα κυκλώματα μέσα στα οποία έκανε αρκετές ¨αρπαχτές¨ τις οποίες φρόντιζε να μην βγουν παραέξω. Ήδη από την πρώτη τους συνάντηση ο ανιψιός είχε καταλάβει ότι ο θείος δεν ήταν και ο πιο άγιος άνθρωπος.

Μια από τις επόμενες ημέρες χτύπησε το κουδούνι του γραφείου του. Ήταν ο θείος που ήθελε να του αναθέσει μια δουλειά για να τον ενισχύσει, καθώς του αρέσει να βοηθάει τη νέα γενιά όπως επικαλέστηκε. Ο ανιψιός δεν είπε τίποτα, ανέλαβε τη δουλειά και έδειξε το καλύτερό του πρόσωπο. Ο θείος του ζητούσε συνεχώς αλλαγές και νέα πράγματα και ο φόρτος εργασίας ανέβαινε συνεχώς. Ο θείος παρέλαβε το πρώτο σκέλος του project για να το προωθήσει κατάλληλα όπως είπε και έδωσε στον ανιψιό ένα ποσό ώς προκαταβολή για του δουλειά που είχε κάνει. Η συνεργασία προχωρούσε, οι απαιτήσεις του project μεγάλωναν, ο θείος ζητούσε όλο και περισσότερα πράγματα από τον ανιψιό. Ο τελευταίος είχε αφιερώσει πάρα πολλές εργατοώρες χωρίς κάποια οικονομική ανταπόκριση καθώς όπως του έλεγε ο θείος ¨Μόλις πάρω τα λεφτά από τον επενδυτή θα σου δώσω την επόμενη δόση της αμοιβής σου. Αλλωστε εμείς είμαστε συγγενείς δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι¨. Ο ανηψιός συνέχιζε τη δουλειά ώσπου κάποια στιγμή ο θείος εξαφανίστηκε. Ο ανηψιός τον αναζήτησε αλλά το μόνο που άκουσε ήταν ότι ο θείος είχε κάποια τρεξίματα. Σταμάτησε λοιπόν να δουλεύει το project ώσπου κάποια μέρα τον επισκέφτηκε και πάλι ο κοινός τους γνωστός. Έμαθε λοιπόν ότι ο θείος είχε χρησιμοποιήσει το τμήμα του project που του είχε παραδώσει ο ανιψιός για να επωφεληθεί ένα μεγάλο χρηματικό ποσό από τους επενδυτές με τους οποίους συναναστρεφόταν οι οποίοι όμως μόλις το κατάλαβαν ότι η δουλειά δεν προχωράει άρχισαν να του ζητάνε τα λεφτά τους πίσω καθώς το project ήταν ημιτελές. 

Ο θείος λοιπόν αφού αποκαλύφθηκε η κομπίνα του ξαναεπισκέφτηκε τον ανιψιό και του ζήτησε να ολοκληρώσει το project για να το παραδώσει στους επενδυτές. Είχε στο μυαλό του να το “σπρώξει” σε μια άλλη ομάδα “επενδυτών” για να μπορέσει να ξεχρεώσει τους πρώτους.

Ο ανιψιός υποψιασμένος πλέον του ζήτησε την υπόλοιπη αμοιβή του για να το τελειώσει και τότε ο θείος βρισκόμενος σε δυσμενή θέση άρχισε να φωνάζει και ζήτησε από τον ανιψιό να του δώσει πίσω την προκαταβολή.

Ο ανιψιός αρνήθηκε καθώς όπως ανέφερε χαρακτηριστικά τα λεφτά αυτά τα είχε δουλέψει και με το παραπάνω. Ο θείος εξεράγει, χτύπησε το χέρι στο τραπέζι και σηκώθηκε να φύγει.

Τότε ο ανιψιός του θύμισε τα δικά του λόγια: ¨Η πιάτσα είναι περίεργο πράγμα θείε και λειτουργεί με τους δικούς της κανόνες που είναι δύσκολο να τους αλλάξεις. Η αγορά θα σου φερθεί όπως της φέρεσαι. Αν είσαι καλός μαζί της θα είναι και αυτή καλή μαζί σου, αν πας να κάνεις αρπαχτές θα την πατήσεις και εσύ αργά ή γρήγορα.¨

Κάπως έτσι λοιπόν ο μαθητής έδωσε ένα καλό επιχειρηματικό αλλά και ηθικό μάθημα στο δάσκαλό του.

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/sasint-3639875/

Διαβάστε περισσότερα

Νέα χρονιά: Κίνδυνος απόλυσης ή ευκαιρία για αναβάθμιση;

Πόσοι είναι διατεθειμένοι να ξεβολευτούν ώστε να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που φέρνει η τεχνολογική εξέλιξη;

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

Στο πρώτο άρθρο του 2024 θα παρακολουθήσουμε την πορεία μιας βιομηχανίας που έφτασε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και πήρε την απόφαση να αλλάξει τα πάντα ώστε να έχει αυξημένες πιθανότητες επιβίωσης.

Εδώ και κάποιες δεκαετίες λοιπόν μια βιομηχανία που απασχολούσε περίπου 500 άτομα προσωπικό παρήγαγε προϊόντα που χρησίμευαν ως ανταλλακτικά με ευρεία εφαρμογή σχεδόν σε όλων των ειδών τα ηλεκτρομηχανολογικά έργα. Το 100% της παραγωγής εξάγονταν στον εξωτερικό καθώς δεν επιτρεπόταν από τη «μαμά» εταιρεία η χονδρική πώλησή τους σε εγχώριους εμπόρους παρά την αυξημένη ζήτηση των τελευταίων.

Ενώ λοιπόν τα πρώτα χρόνια οι εξαγωγές πήγαιναν πολύ καλά και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να βιοπορίζονται αρκετές οικογένειες, κάποια στιγμή είτε λόγω κακών στρατηγικών επιλογών, είτε λόγω πολιτικών παρεμβάσεων οι προσλήψεις προσωπικού σχεδόν διπλασιάστηκαν χωρίς όμως αντίστοιχη αύξηση της παραγωγικότητας. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη αλλαγή της αγοράς (εξαιτίας υγειονομικών ή ενεργειακών κρίσεων) άρχισε να βλάπτει την υγιή αυτή βιομηχανία και το πλεόνασμα μετατράπηκε γρήγορα σε έλλειμα.

Τότε λοιπόν η διοίκηση της επιχείρησης πήρε την απόφαση να κάνει μια τελευταία προσπάθεια ώστε να σώσει ό,τι σώζεται. Ξεκίνησε ριζικές αλλαγές αρχής γενομένης από την αλλαγή του γενικού διευθυντή (Γενικό Διευθυντή) όπου απομάκρυνε τον επί 20ετίας σχεδόν πολύπειρο αλλά και κορεσμένο ΓΔ και στη θέση του έφερε έναν πιο νέο, λιγότερο έμπειρο αλλά με όρεξη για δουλειά, ο οποίος έκανε τα πάντα by the book.

Ο νέος ΓΔ είχε στα χέρια του ένα συγκεκριμένο budget που του είχε δοθεί από τη διοίκηση ώστε να εκσυγχρονίσει την βιομηχανία. Ο χρόνος βέβαια δεν ήταν με το μέρος του. Έπρεπε να κάνει όσες περισσότερες αλλαγές μπορούσε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και στο τέλος φυσικά θα κρινόταν από τις επιλογές του.

Η τακτική που ακολούθησε ήταν αρκετά σκληρή. Άρχισε να αλλάζει σχεδόν όλα τα μηχανήματα παραγωγής με πιο καινούρια, πιο γρήγορα και πιο αυτόματα, ενώ ταυτόχρονα προχώρησε σε σταδιακή μείωση του προσωπικού με στόχο σε ένα χρόνο η επιχείρηση να λειτουργεί με το 1/3 του αρχικού της δυναμικού. Χαρακτηριστική ήταν η φράση του σε μια ομιλία του προς του εργαζομένους ότι «κάθε ένα από τα καινούρια μηχανήματα μπορεί να βγάζει την ίδια παραγωγή όσο 30 από εσάς. Επιπλέον το μηχάνημα δεν κάνει λάθη ενώ εάν τα 30 άτομα που θα αντικαταστήσει κάνουν από ένα λάθος ο καθένας, εγώ θα πρέπει να τρέχω να διορθώσω 30 λάθη με ό,τι συνεπάγεται αυτό για την παραγωγή (καθυστερήσεις, scrap κλπ)»

Η συγκεκριμένη βιομηχανία παρά το πολυάριθμο έμψυχο δυναμικό της δεν είχε φτιάξει ποτέ ένα σύλλογο εργαζομένων που να συνδιαλέγεται με τη διοίκηση καθώς τόσα χρόνια όλοι ήταν ευχαριστημένοι κάνοντας μια συγκεκριμένη δουλειά, η επιχείρηση πλήρωνε κανονικά και από την πλευρά τους δεν υπήρχε λόγος να αλλάξει κάτι. Μέσα από το κοινό όμως ένας εργαζόμενος που είχε τις δικές του προσωπικές ανησυχίες, δεν του αρκούσε αυτό που είχε και έψαχνε πάντα πως να εξελιχθεί και να μάθει το κάτι παραπάνω ζήτησε το λόγο και είπε στο νέο ΓΔ: «Ωραία όλα αυτά που μας λέτε αλλά τι γίνεται στην περίπτωση που το μηχάνημα που θα μας αντικαταστήσει προγραμματιστεί λάθος και βγάλει όλα τα προϊόντα που παράγει ελλαττωματικά;»

Ο Διευθυντής προβληματίστηκε με την ερώτηση του εργαζομένου. Δεν ήθελε σε καμία περίπτωση να απολύσει προσωπικό. Ήξερε όμως ότι η διαχείριση κρίσεων στο τρομερά ανταγωνιστικό περιβάλλον που δραστηριοποιούνταν η εταιρεία απαιτούσε να δοθεί έμφαση στο Due diligence. Ρώτησε λοιπόν το κοινό: «Ξέρεις κανείς να προγραμματίζει ή να ελέγχει μηχανήματα;». Καμία απάντηση καθώς όλοι οι εργαζόμενοι είχαν μάθει να κάνουν ένα και μόνο πράγμα, το ίδιο πράγμα κάθε μέρα. «Ποιος είναι διατεθειμένος να μάθει;» ξαναρώτησε ο Διευθυντής. Ο μόνο που σήκωσε το χέρι του ήταν ο εργαζόμενος που έκανε την αρχική ερώτηση. Σε αυτόν λοιπόν ο Διευθυντής πρόσφερε ένα ταχύρυθμο σεμινάριο εκμάθησης του νέου τρόπου λειτουργίας της επιχείρησης και τον έκανε υπεύθυνο συντονισμού και ελέγχου όλων των νέων συστημάτων που θα εγκαθίσταντο στη βιομηχανία.

Ο εργαζόμενος που δεν είχε απλά βολευτεί στη θέση του, έβλεπε και άκουγε ότι τα τελευταία χρόνια οι μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο επενδύουν μεγάλα κεφάλαια στο machine learning μέσω εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Διάβαζε επίσης ότι η τεχνολογική εξέλιξη θα φέρει ευκαιρίες και για τους ανθρώπους αν και οι ίδιοι το επιδιώξουν. Ξεπερνώντας λοιπόν το φόβο ότι οι μηχανές θα αντικαταστήσουν τους εργαζόμενους, διαπίστωσε ότι οι διοικήσεις μέσω της παραπάνω διαδικασίας επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν και ένα ακόμη μεγάλο θέμα: την προβληματική διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Είναι πολλοί λίγοι οι HR managers που μπορούν να κρατούν μια ισορροπία ειδικά σε μεγάλες επιχειρήσεις όπου καλούνται να διαχειριστούν πολλών ειδών διαφορετικούς ανθρώπους, με διαφορετικό μορφωτικό επίπεδο, διαφορετική ιδιοσυγκρασία, διαφορετική εθνικότητα πολλές φορές, διαφορετικές δεξιότητες κ.α. Οι άνθρωποι είναι πολύ πιο δύσκολα διαχειρίσιμοι από τα μηχανήματα. Και αυτό γιατί πέρα από τις τεχνικές δεξιότητες του καθενός στην εξίσωση μπαίνει και το συναίσθημα, η εγγύτητα, το νοιάξιμο, παράγοντες που με την έλευση της τεχνητής νοημοσύνης γίνονται όλο και πιο σημαντικοί. Επιπλέον οι άνθρωποι μπορούν να διαχειριστούν με ορθό τρόπο μόνο από άλλους ανθρώπους, συνεπώς με την κατάλληλες δικλείδες ασφαλείας η τεχνολογία μπορεί να εξαλείψει κάποια επαγγέλματα αλλά σίγουρα θα ενισχύσει το ρόλο κάποιων άλλων.

Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο όλοι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να εξελίσσονται συνεχώς. Μόνοι αυτοί που θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες και ταυτόχρονα θα έχουν ανεπτυγμένα τα κατάλληλα soft skills θα είναι χρήσιμοι από εδώ και στο εξής. Ο εργαζόμενος της ιστορίας μας το ήξερε καλά αυτό και μετέτρεψε τον κίνδυνο της απόλυσης σε ευκαιρία για αναβάθμιση.

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/geralt-9301/

Διαβάστε περισσότερα

Ενεργειακή μετάβαση…No one should be left behind

Πως μπορούν οι απλοί πολίτες να συμβάλουν στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχιας;

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

«Ἐν ρχ ν η ενεργειακή φτώχια»

Με αφορμή τα νέα τιμολόγια ρεύματος σε συνδυασμό με την ευμεταβλητότητα των τιμών μονάδος του ηλεκτρικού ρεύματος έρχεται και πάλι στο προσκήνιο το θέμα της ενεργειακής φτώχιας. Ένα θέμα το οποίο απασχολεί την ανθρωπότητα εδώ και περίπου 45 χρόνια. Εύλογα λοιπόν θα αναρωτηθεί κάποιος τι διαφορετικό έχει η ενεργειακή φτώχια από τη γενικότερη έννοια της φτώχιας.

Φτώχια η μία, φτώχια και η άλλη. Γιατί θα πρέπει να υπάρχει αυτός ο διαχωρισμός;

Η γενική έννοια της φτώχιας περιγράφεται από δύο βασικούς παράγοντες:

Πρώτον τα διαθέσιμα εισοδήματα (που σχετίζονται με το εργασιακό καθεστώς αλλά και την ανάπτυξη μιας χώρας) και δεύτερον με τις τιμές των προϊόντων (που σχετίζονται τόσο με εσωτερικούς όσο και με εξωγενείς παράγοντες (όπως οι πόλεμοι, οι οικονομικές και υγειονομικές κρίσεις τα καιρικά φαινόμενα κλπ).

Από την άλλη για να ορίσουμε την ενεργειακή φτώχια θα πρέπει εκτός τον δύο παραπάνω βασικών παραγόντων θα θέσουμε στην εξίσωση και ακόμη έναν ο οποίος ακούει στο όνομα εξοικονόμηση. Για να θεωρηθεί δηλαδή κάποιος ενεργειακά φτωχός δεν αρκεί να έχει χαμηλά εισοδήματα ή/και να είναι υψηλές οι τιμές των βασικών προϊόντων και αγαθών, αλλά επηρεάζεται ταυτόχρονα και από το θέμα της εξοικονόμησης ενέργειας τόσο σε μικροσκοπικό όσο και σε μακροσκοπικό επίπεδο. Στην έννοια δηλαδή της εξοικονόμησης δεν περιέχεται μόνο η ενεργειακή κλάση μιας κατοικίας (θερμικές απώλειες και συστήματα θέρμανσης-ψύξης-αερισμού) αλλά και η επίπτωση που έχει σε αυτή ο τρόπος παραγωγής και μεταφοράς του καύσιμου υλικού που τη θερμαίνει (πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ρεύμα κλπ) και φυσικά κοινωνικοπολικοί παράγοντες.

Για να γίνει πιο κατανοητό το παραπάνω ας δώσουμε ένα παράδειγμα.

Ας υποθέσουμε πως μια οικογένεια που αμείβεται αρκετά πάνω από το μέσο όρο είναι σε θέση να πληρώσει το απαιτούμενο ποσό για να θερμάνει το σπίτι της ανεξάρτητα από τις τιμές στο «χρηματιστήριο» της ενέργειας. Αν όμως στην πολυκατοικία στην οποία βρίσκεται η ιδιοκτησία της, παρθεί η απόφαση να μη λειτουργήσει η κεντρική θέρμανση, τότε η οικογένεια αυτή παρόλο που έχει τη δυνατότητα να πληρώσει για τη θέρμανση του σπιτιού της (δεν είναι δηλαδή με τη γενική έννοια φτωχή), βιώνει καταστάσεις ενεργειακής φτώχιας, καθώς το σπίτι τους δεν θερμαίνεται.

Αντίστοιχα εάν η παραπάνω οικογένεια ζει σε ένα σπίτι το οποίο παρουσιάζει μεγάλες απώλειες ενέργειας ή/και χρησιμοποιεί συστήματα θέρμανσης-ψύξης μη αποδοτικά, τότε και πάλι μπορούμε να τη χαρακτηρίσουμε ενεργειακά φτωχή παρά την καλή οικονομική της κατάσταση. 

Κλείνοντας την αναφορά μας στην ενεργειακή φτώχια, μπορούμε να πούμε ότι εκτός από τα συστήματα εξοικονόμησης στην παραγωγή και μεταφορά της ενέργειας καθώς και τη χρήση των ΑΠΕ, κομβικό ρόλο στην τελική εξοικονόμηση μιας ιδιοκτησίας είναι ο ίδιος ο χρήστης της. Επισημαίνουμε δηλαδή το γεγονός ότι η κατανάλωση ενέργειας έχει να κάνει κατά πολύ μεγάλο βαθμό και με το τρόπο που χρησιμοποιούμε την ιδιοκτησία μας και τα διάφορα εγκατεστημένα συστήματά της. Αν δώσουμε λοιπόν την ίδια κατοικία να την κατοικήσουν δύο διαφορετικές οικογένειες, τότε θα παρατηρήσουμε ότι παρόλο που τα ενεργητικά και τα παθητικά συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας είναι τα ίδια, οι συνολικές μηνιαίες καταναλώσεις στις δύο παραπάνω περιπτώσεις θα είναι διαφορετικές. Είναι ένα φαινόμενο αντίστοιχο με την κατανάλωση καυσίμου σε ένα αυτοκίνητο, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο από τα τεχνικά χαρακτηριστικά του αυτοκινήτου αλλά και από την οδηγική συμπεριφορά του εκάστοτε οδηγού (εάν είναι ήρεμος, νευρικός κ.ο.κ.).

Δυστυχώς για άλλη μια φορά παρατηρείται έλλειμα εκπαίδευσης των πολιτών ως προς το πως να κατοικούνε με ορθολογικό τρόπο, εκπαίδευση που θα έπρεπε να είχε ενταχθεί στα σχολικά προγράμματα από τη νηπιακή ηλικία.

Η φύση είναι σύμμαχός μας

Από τη μία λοιπόν βρίσκονται οι άνθρωποι που με τις δραστηριότητές τους επιβαρύνουν το περιβάλλον σε υπερθετικό βαθμό και από την άλλη η φύση αντιδρά με όλο και πιο έντονο τρόπο στις δραστηριότητες αυτές. Πλημμύρες, φωτιές, έντονες χιονοπτώσεις, τυφώνες είναι μόνο μερικά από τα αποτελέσματα της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Τα έντονα αυτά φαινόμενα εμφανίζονται όλο και πιο συχνά καθώς έχει διαταραχθεί σε μεγάλο βαθμό η οικολογική ισορροπία που ή ίδια η φύση είχε δημιουργήσει. Μια ισορροπία που ομολογουμένως μόνο δίκαιη δεν είναι, καθώς δεν υπάρχει ισότητα μεταξύ των διαφόρων ζωικών ή φυτικών οργανισμών και στις πλείστες των περιπτώσεων επικρατεί ο νόμος του ισχυρού (το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό, το μεγάλο δέντρο καταλαμβάνει το μεγαλύτερο χώρο κλπ). Παρά όμως τις ανισότητες αυτές τα φυσικά οικοσυστήματα, τείνουν να διατηρήσουν την ισορροπία στην οποία έχουν επέλθει αντιδρώντας σε οτιδήποτε πάει να τη διασπάσει μέσω της εκδήλωσης αυτών των έντονων καιρικών φαινομένων για να αντισταθμίσουν τις ανθρωπογενείς επιπτώσεις. Η αυτορρύθμιση της φύσης δηλαδή μπορεί να λειτουργήσει ως σύμμαχός μας στην προσπάθεια της εξοικονόμησης ενέργειας εφόσον και εμείς από την πλευρά μας της προσφέρουμε την αντίστοιχη προστασία.

Υπάρχει λύση;

Την τελευταία δεκαετία, με την ενεργειακή κρίση να εντείνεται όλο και περισσότερο, γίνονται μεγάλες προσπάθειες τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο ώστε να μειωθεί το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχιας. Σε εθνικό επίπεδο «τρέχουν» εδώ και αρκετά χρόνια προγράμματα τύπου «Εξοικονομώ» τα οποία όμως αποδεικνύονται ανεπαρκή και πολλές φορές μη συμβατά με τις δυνατότητες των νοικοκυριών στα οποία απευθύνονται. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο μόλις πρόσφατα θεσπίστηκαν ελάχιστες προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων καθώς μέχρι πρότινος είχε δοθεί έμφαση στην ενίσχυση των ΑΠΕ ώστε να ενισχυθεί η προσπάθεια απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Επιπλέον εκτός από τα κτίρια, τα δύο άλλα μεγάλα στοιχήματα είναι η εξοικονόμηση ενέργειας στο τομέα των μεταφορών και της βιομηχανίας που έχουν έμμεσες επιπτώσεις στους ενεργειακά πιο ευάλωτους πολίτες.

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη που δεν έχει μπει όσο θα έπρεπε στην εξίσωση επίλυσης του προβλήματος της ενεργειακής φτώχιας και αυτό είναι οι ΟΤΑ. Οι Δήμοι ως οργανισμοί δεν έχουν τη δυνατότητα να επιβάλλουν στους δημότες τους να προβούν σε εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων τους, μπορούν όμως σε συνεργασία με άλλους φορείς (π.χ. αναπτυξιακές οργανώσεις, μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, συνεταιριστικές τράπεζες κλπ) να συμμετάσχουν στη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων και να κινητοποιήσουν τη συμμετοχή όσο περισσότερων πολιτών είναι διαθέτημένοι να συνδράμουν.

Η ενεργειακή κοινότητα θεσπίστηκε ως έννοια πριν μια 5ετία και είναι ένας από τους πιο δημοκρατικούς τρόπους αντιμετώπισης της ενεργειακής φτώχιας, καθώς διέπεται από τις αρχές της ισότητας και της δικαιοσύνης, δίνοντας τη δυνατότητα σε όλους τους συμμετέχοντες να επωφεληθούν από την παραγόμενη ενέργεια και όχι μόνο τους ιδιοκτήτες μεγαλοεταιρειών που ως επί το πλείστων καπηλεύονται μέχρι τώρα τα κονδύλια για τέτοιου είδους ζητήματα.

Οι συνεταιρισμοί πολιτών δηλαδή με την αρωγή της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι η πιο ενδεδειγμένη και δίκαιη λύση για να πετύχουμε την πολυπόθητη ενεργειακή μετάβαση, ένα ζήτημα που δεν αφορά μόνο λίγους αλλά την κοινωνία ως σύνολο. Και επειδή κάθε περιοχή είναι διαφορετική, η βέλτιστη διαχείριση των τοπικών φυσικών πόρων μπορεί να αποτελέσει οδηγό για μια πιο ορθολογική αποκέντρωση και εκδημοκρατισμό του ενεργειακού συστήματος. Τώρα λοιπόν που αρχίζουμε να χρησιμοποιούμε όλο και πιο πολύ καθαρές μορφές ενέργειας και γινόμαστε πιο συνειδητοί σχετικά με τη χρήση που κάνουμε σε αυτές, είναι η ευκαιρία να καταπολεμήσουμε και το φαινόμενο της ενεργειακής φτώχιας.

Αν τα καταφέρνει να αυτορυθμιστεί η φαινομενικά μη δημοκρατική φύση, τότε είναι σίγουρο πως μπορούν να τα καταφέρουν και οι δημοκρατικές κοινωνίες στις οποίες ζούμε. Και όπως σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες…no one should be left behind (κανένας δεν πρέπει να μείνει πίσω).

Εξάλλου η δημοκρατική ενεργειακή μετάβαση είναι το πρώτο βήμα για τη μετατροπή των πόλεων σε έξυπνους και πράσινους οργανισμούς, όπου ενεργειακές κοινότητες, παθητικά κτίρια, ηλεκτρικά οχήματα και απλοί πολίτες θα αποτελούν θεμελιώδη συστατικά τους.

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/roszie-6000120/

*Το άρθρο αναδημοσιεύθηκε και στις ιστοσελίδες 

revaluation.gr 

flowmagazine.gr 

ideostrovilos.gr

Διαβάστε περισσότερα

Ηθική της ε(πιστή)μης και της τεχνο-λογίας

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα

«Τι είναι τεχνολογία;», ρώτησε ο καθηγητής και για λίγα δευτερόλεπτα επικράτησε απόλυτη σιωπή μέσα στην αίθουσα πληροφορικής.

Όλοι είχαν στο μυαλό τους την έννοια της τεχνολογίας, αλλά κανένας δεν μπορούσε να την περιγράψει με απλά λόγια. Ή τουλάχιστον δυσκολεύονταν αρκετά. Κάποιοι προσπάθησαν και να οι απαντήσεις τους:

-Τεχνολογία είναι η τηλεόραση και το air condition

-Τεχνολογία είναι οι υπολογιστές και τα smartphone

-Τεχνολογία είναι οι ΑΠΕ

-Τεχνολογία είναι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα

«Ωραία τα παραδείγματά σας αλλά θα ήθελα κάτι πιο γενικό» αποκρίθηκε ο καθηγητής και οι συμμετέχοντες του σεμιναρίου απάντησαν:

-Τεχνολογία είναι η εφαρμογή της επιστήμης στην πράξη.

-Τεχνολογία είναι οτιδήποτε μετατρέπει μια μορφή ενέργειας σε κάποια άλλη.

-Η τεχνο-λογία είναι σύνθετη λέξη και αποτελεί συνδυασμό της τεχνικής και της λογικής.

«Πολύ καλύτερα» είπε ο καθηγητής και συνέχισε στην επόμενη ερώτηση:

«Είναι ανεξάρτητη η τεχνολογία ή επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες;»

Ανάμεσα στους εκπαιδευόμενους ήταν διάφορες κατηγορίες επαγγελματιών, από ιατρούς, βιολόγους, μηχανικούς, πυρηνικούς επιστήμονες μέχρι μεγαλοστελέχη επιχειρήσεων, managers και αντιπρόσωποι πωλήσεων. Όλοι τους με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο έρχονταν καθημερινά σε επαφή με διάφορες μορφές τεχνολογίας, λίγοι όμως καταλάβαιναν την επιρροή που είχαν πάνω της, αναλόγως τη χρήση που της έκαναν. Έτσι λοιπόν οι απαντήσεις που έδωσαν ήταν ποικιλόμορφες.

-Η τεχνολογία πρέπει να είναι ανεξάρτητη ώστε να προσφέρει στην κοινωνία το μέγιστο αποτέλεσμα των επιστημονικών ανακαλύψεων.

-Η τεχνολογία είναι κατευθυνόμενη από αυτούς που χρηματοδοτούν την έρευνα του εκάστοτε κλάδου και οι οποίοι είναι οι πρώτοι που εκμεταλλεύονται τα επιτεύγματά της.

-Η τεχνολογία ακόμη και αν δεν επηρεαστεί από εξωγενείς παράγοντες, δεν είναι διαθέσιμη στο ίδιο βαθμό σε όλους τους ανθρώπους καθώς η διαχείρισή της γίνεται ως επί το πλείστων από μεγάλες επιχειρήσεις και βιομηχανίες.

Τότε ο καθηγητής εμφανώς προβληματισμένος για τις απαντήσεις που λάμβανε ρώτησε κοφτά:

«Υπάρχει δηλαδή κάποια προϋπόθεση για την ορθή ανάπτυξη της τεχνολογίας»

-Η ελεύθερη αγορά είναι η μόνη προϋπόθεση αποκρίθηκε κάποιος.

-Οι ουτοπιστές επιστήμονες είπε κάποιος άλλος.

-Ο έλεγχος τη χρήσης και των εφαρμογών της είπε ένας τρίτος.

Ο καθηγητής άρχισε να κομπιάζει καθώς έβλεπε ότι ένα τόσο ανομοιογενές group ανθρώπων ήταν σε θέση να δώσει αντίστοιχα πολλές διαφορετικές απαντήσεις ανάλογα με την επαγγελματική τους ιδιότητα. Πήρε το θάρρος λοιπόν και έκανε μία ακόμη ερώτηση:

«Πιστεύετε ότι υπάρχει ηθική στην τεχνολογία;»

Οι συμμετέχοντες δεν είχαν άμεση απάντηση αυτή τη φορά. Πήραν λίγο χρόνο να επεξεργαστούν την ερώτηση. Ύστερα από λίγο οι απαντήσεις που ακούστηκαν ήταν πιο μακροσκελείς αλλά και πιο στοχευμένες:

-Ηθική θα πρέπει να έχει ο κάθε επιστήμονας που σέβεται την επιστήμη του. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες που τείνουν να τον αποπροσανατολίσουν και να παραμένει πιστός στην έρευνά του. Εξάλλου η λέξη ε(πιστή)μη εμπεριέχει μέσα της τη λέξη (πίστη).

-Η ηθική των επιστημόνων, οι περιοριστικές τους πεποιθήσεις και οι κοινωνικοπολιτικές αντιλήψεις τους επηρεάζουν τη μορφή της έρευνας και ως εκ τούτου το τελικό τεχνολογικό αποτέλεσμα. Υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ τεχνολογίας και κοινωνίας και δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που είναι δύσκολο να σπάσει.

-Η τεχνολογία δεν έχει ηθική καθώς δεν είναι από μόνη της ούτε καλή, ούτε κακή. Η χρήση που κάνουμε στα τεχνολογικά επιτεύγματα τους δίνει τον αντίστοιχο χαρακτηρισμό. Χαρακτηρισμός ο οποίος μπορεί να αλλάζει σε διάφορες χρονικές περιόδους (αυτό που χρησιμοποιούμε για καλό σκοπό σήμερα, μπορεί να το χρησιμοποιήσουμε για κακό σκοπό αύριο).  

Ο καθηγητής ζήτησε ένα 5λεπτο διάλλειμα για να επεξεργαστεί τις απαντήσεις. Είχε κάνει πολλές φορές το συγκεκριμένο σεμινάριο σχετικά με την εφαρμογή της τεχνολογίας αλλά πρώτη φορά ένιωθε τόσο μπερδεμένος. Όλες οι απαντήσεις του φαίνονταν σωστές και ίσως να ήταν!

Πολλές φορές, σκέφτηκε, το πιο σημαντικό είναι να μπορούμε να δούμε ένα ερώτημα από διαφορετικές οπτικές ώστε να λάβουμε υπόψη όσο περισσότερους παράγοντες επιρροής μπορούμε. Στο τέλος όμως δεν θα πρέπει να καταλήξουμε κάπου(;), αναρωτήθηκε.

Τότε λοιπόν κάλεσε μέσα τους εκπαιδευόμενους και έκλεισε το σεμινάριο με τα παρακάτω λόγια:

«Όλοι οι άνθρωποι καθημερινά εκτελούμε πάρα πολλές ενέργειες. Παράγουμε, κινούμαστε, καταναλώνουμε, εργαζόμαστε, μελετάμε κ.α. χρησιμοποιώντας μια σειρά από τεχνολογικά επιτεύγματα της εποχής μας. Οι επιστήμονες που ανακάλυψαν (κάτι που υπήρχε) ή εφηύραν (κάτι που δεν υπήρχε) επιδίωκαν πάντα την αλλαγή έχοντας ως στόχο μια διαφορετική κοινωνική οργάνωση είτε προς το καλύτερο είτε προς το χειρότερο. Η κοινωνίες όμως ως συμπαγείς δομές παρουσιάζουν αυθόρμητες αντιστάσεις στις όποιες επιδιωκόμενες αλλαγές. Η επιστήμη με όχημα την τεχνολογία είναι σε θέση να κάμψει αυτές τις αντιστάσεις. Απλά αυτό γίνεται με πολύ αργό ρυθμό λόγω της αλληλεπίδρασης μεταξύ τους, που ουσιαστικά ο ένας φρενάρει την ανάπτυξη του άλλου.

Πολλές φορές δεν μπορούμε να αλλάξουμε αυτό που συμβαίνει. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να αλλάξουμε τον τρόπο που αντιδράμε πάνω σ’ αυτό που συμβαίνει. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να επιταχυνθεί η επιδιωκόμενη αλλαγή και να οδηγηθούμε σε μια πιο απελευθερωμένη κοινωνική δομή όπου η αλληλεπίδραση κοινωνίας-επιστήμης-τεχνολογίας δεν θα αποτελεί τροχοπέδη αλλά πρωταγωνιστή των εξελίξεων».

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/publicdomainpictures-14/

 

Διαβάστε περισσότερα

Μια και μόνο φράση μπορεί να αλλάξει όλη την εμπειρία που βιώνει ο συνομιλητής σου

Όταν κάποιος εκφέρει λόγο, ουσιαστικά εκείνη την ώρα αποκαλύπτει ένα κομμάτι του εαυτού του.

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα,

Ο ήρωάς μας ξύπνησε το πρωί τη συνηθισμένη ώρα. Αφού ακολούθησε την πρωινή του ρουτίνα η οποία περιελάμβανε λίγο διάβασμα, ελαφριά άσκηση και ένα καλό πρωινό, φόρεσε το καλοσιδερωμένο πουκάμισό του, τα καινούρια του παπούτσια, το αγαπημένο του άρωμα που του το είχε κάνει δώρο η γυναίκα του στην τελευταία τους επέτειο και ένα αναλογικό ρολόι με μυτερούς δείκτες και μεγάλα γράμματα, την ακρίβεια του οποίου θα ζήλευε και ο ακριβότερος ψηφιακός χρονογράφος του κόσμου.

Πλέον ήταν έτοιμος για το πολύ σημαντικό επαγγελματικό ραντεβού που είχε σε λιγότερο από δύο ώρες. Ήθελε να είναι όλα τέλεια. Να κάνει την καλύτερη πρώτη εντύπωση. Είχε διαβάσει μια πληθώρα επιστημονικών θεωριών που αναφέρονταν στη μη λεκτική επικοινωνία. Γι’ αυτό και είχε προβάρει την παρουσίαση της πρότασής του πολλές φορές όχι μόνο στο τι αλλά και το πως θα την παρουσιάσει. Την πρότασή αυτή τη δούλευε εντατικά με τους συνεργάτες του το τελευταίο εξάμηνο. Δεν έπρεπε να του ξεφύγει η παραμικρή λεπτομέρεια. Έπρεπε να προσέξει το παρουσιαστικό του, τη στάση του σώματός του, την κίνηση των χεριών, πότε θα επιταχύνει την παρουσίασή του και πότε θα κάνει παύσεις λίγων δευτερολέπτων ώστε να δώσει την ευκαιρία στους ακροατές του να επεξεργαστούν όλα όσα ακούνε και βλέπουν. Και όλα αυτά με μέτρο, μην αφήνοντας τη νευρικότητά του να τον οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη υπερκινητικότητα.

Εδώ και μια δεκαετία ήταν μέσα στην αγορά. Είχε ζήσει την «πιάτσα» και από την καλή και από την ανάποδη. Είχε χάσει κάποιες μάχες, είχε κερδίσει κάποιες άλλες, αλλά ανεξάρτητα αν το τελικό αποτέλεσμα ήταν θετικό ή αρνητικό, αυτό που είχε αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια ήταν ανεκτίμητο. Είχε καταλάβει λοιπόν ότι το πιο σημαντικό πράγμα, δεν ήταν ούτε το προϊόν ούτε η υπηρεσία που θα τους πουλούσε. Δεν ήταν ούτε καν το να πουλήσει τον εαυτό του. Αυτό που έπρεπε να τους πουλήσει πρώτα και πριν από οτιδήποτε άλλο ήταν μια διαφορετική επαγγελματική εμπειρία.

Είχε άγχος και αυτό φαινόταν στις κινήσεις του. Είχε όμως και μια σιγουριά ότι θα τα καταφέρει. Είχε την αυτοπεποίθηση πως ότι και να συμβεί θα βρει τρόπο να διαφοροποιηθεί και να κόψει πρώτος το νήμα. Ξεκίνησε λοιπόν λίγο νωρίτερα για να εξασφαλίσει ότι θα είναι εκεί στην ώρα του καθώς η συνέπεια θα ήταν ένα ακόμη πράγμα που θα αξιολογούσε ο υποψήφιος επενδυτής.

Η προνοητικότητά του (και λίγο η βιασύνη του) τον έκαναν να φτάσει στον προορισμό του μισή ώρα πιο νωρίς. Όντας νευρικός και ήθελε να πιεί έναν καφέ. Τότε με την άκρη του ματιού του είδε μια μικρή vintage καφετέρια που προσπαθούσε να δηλώσει την παρουσία της ανάμεσα σε δύο τεράστια υπερπολυτελή εμπορικά καταστήματα. Πλησίασε και μπήκε μέσα. Προσεγμένη διακόσμηση με παλιά περιποιημένα αντικείμενα κρεμασμένα στους τοίχους. Τον καφέ του τον ετοίμασε μια πολύ γλυκιά κοπέλα, καλοντυμένη, που χαμογελούσε συνεχώς. Ο ήρωάς μας για μια στιγμή ταξίδεψε στο παρελθόν, στα φοιτητικά του χρόνια. Θυμήθηκε την τότε κοπέλα του που την είχε γνωρίσει σε ένα αντίστοιχο καφέ (το σημερινό vintage ήταν το trend της προηγούμενης γενιάς). Ένα ελαφρύ χαμόγελο εμφανίστηκε στο πρόσωπό του μέχρι που άκουσε την φράση «Είστε 2€». Προφανώς κανένας δεν είχε εκπαιδεύσει την κοπέλα πως πρέπει να μιλάει στους πελάτες. Πλήρωσε λοιπόν ο ήρωάς μας, πήρε τον καφέ του και έφυγε γρήγορα από το μαγαζί ενώ ένα πλήθος σκέψεων και προβληματισμών κατέκλυζε το μυαλό του.

Το πολύ ωραίο περιβάλλον του καταστήματος σε συνδυασμό με την όμορφη κοπέλα που σέρβιρε τον καφέ του, είχαν φέρει στο μυαλό του ευχάριστες εικόνες από το παρελθόν. Εικόνες οι οποίες χάθηκαν μεμιάς όταν άκουσε τη φράση «Είστε 2€», μια φράση που είχε να την ακούσει από το καφενείο του χωριού του, όταν μιλούσαν ο παππούς του με τον τότε ιδιοκτήτη του καφενείου.

Ο ήρωάς μας λοιπόν προσπαθούσε να καταλάβει γιατί αυτή η μία και μόνη φράση ήταν ικανή να χαλάσει όλη την υπόλοιπη εμπειρία που βίωνε μέχρι εκείνη τη στιγμή μέσα το μαγαζί. Η απάντηση του ήρθε σχεδόν ακαριαία και ήταν από ένα 3ημερο workshop που είχε παρακολουθήσει το καλοκαίρι, όπου εκεί κάποιος εκπαιδευτής δημόσιας ομιλίας είπε στους συμμετέχοντες ότι η πρώτη φράση που θα βγει από το στόμα ενός ανθρώπου που γνωρίσαμε πριν από λίγο είναι ικανή να επισκιάσει οποιαδήποτε άλλη εντύπωση μας είχε κάνει είτε λόγω εμφάνισης είτε λόγω περιβάλλοντος χώρου.

Και αυτό συμβαίνει γιατί οι άνθρωποι επικοινωνούν μέσω της γλώσσας. Για να μπορέσεις να συνδεθείς με κάποιον άνθρωπο θα πρέπει να ταιριάξεις πρώτα με το στυλ της γλώσσας που χρησιμοποιεί (επίσημη, καθημερινή, κοφτή, λεπτομερής κλπ). Η διαφορετική εμπειρία ξεκινά από το λεκτικό κομμάτι και στη συνέχεια πάει στο εμφανισιακό και το χωρικό. Σε όλους μας αρέσει περισσότερο η «παρέα» ενός ανθρώπου με τον οποίο χρησιμοποιούμε παρόμοιες λέξεις, φράσεις, ένταση φωνής κλπ.

Κανένας όσο και να προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από την τέλεια εμφάνιση ή το τέλειο περιβάλλον εργασίας δεν μπορεί να αποφύγει την έκθεση όταν αρχίζει να μιλάει. Όταν κάποιος εκφέρει λόγο, ουσιαστικά εκείνη την ώρα αποκαλύπτει ένα κομμάτι του εαυτού του. Και όσο πιο πολύ μιλάει, τόσο πιο πολύ εκτίθεται και κατ’ αυτόν τον τρόπο τροποποιείται και η προσδοκώμενη διαφορετική επαγγελματική εμπειρία. Αν η κοπέλα αντί για το «Είστε 2€» του έλεγε κάτι σαν «Έτοιμος ο καφές σας. Κοστίζει 2€. Ευχαριστούμε πολύ για την προτίμηση. Καλή συνέχεια, να πάτε στο καλό», τότε ο ήρωάς μας θα βίωνε στο έπακρο την πολυπόθητη διαφορετική εμπειρία, και θα έφευγε από το μαγαζί με τις φοιτητικές του αναμνήσεις ως αποτέλεσμα της εμπειρίας αυτής.

Σκεπτόμενος αυτά ήπιε τον καφέ του και κατευθύνθηκε προς το σημείο συνάντησης. Η ώρα του ραντεβού του είχε έρθει. Ήξερε πως η μη λεκτική επικοινωνία θα ήταν ένα ακόμη όπλο στη φαρέτρα του για να περάσει το μήνυμα που ήθελε στους συνομιλητές του.

Πλέον όμως ήξερε και κάτι ακόμα. Πως οι λέξεις θα έπαιζαν τον κυρίαρχο ρόλο.

Έπρεπε λοιπόν να προσφέρει στους επενδυτές μια διαφορετική επαγγελματική εμπειρία βασιζόμενη πρώτα και κύρια στη λεκτική επικοινωνία και συγκεκριμένα σε στοχευμένες λέξεις και φράσεις που θα χρησιμοποιούσε από την πρώτη του κιόλας πρόταση.

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/jonathanalvarezf-4865884/

Διαβάστε περισσότερα

Τι συμβαίνει όταν ένα απολυταρχικό καθεστώς τείνει να ιδιωτικοποιηθεί;

Με αφορμή την 50η επέτειο του πολυτεχνείου αναρωτιόμαστε εάν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι σε θέση να επιβάλλουν ένα εναλλακτικό απολυταρχικό καθεστώς στους εργαζομένους τους.

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα,

Με αφορμή την 50η επέτειο της εξέγερσης του πολυτεχνείου εναντίον της στρατιωτικής δικτατορίας της χούντας αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει σήμερα στην αγορά εργασίας και εάν οι ιδιωτικές επιχειρήσεις είναι σε θέση να επιβάλλουν ένα εναλλακτικό απολυταρχικό καθεστώς στους εργαζομένους τους.

Ως γνωστόν απολυταρχικό είναι εκείνο το καθεστώς που δεν επιτρέπει στους πολίτες να εκφράσουν την γνώμη τους ελεύθερα. Αντίθετα τους τιμωρεί παραδειγματικά εάν οι απόψεις τους είναι αντίθετες με τα πιστεύω του καθεστώτος.

Η αποκατάσταση της δημοκρατίας τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες ήρθε για να δώσει μόνιμη λύση στο παραπάνω πρόβλημα καθώς πλέον οι πολίτες είναι ελεύθεροι να εκφράζουν τις απόψεις τους δημόσια.

Ή μήπως όχι;

Η ελευθερία του λόγου είναι ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα και η εκάστοτε κυβέρνηση δεν μπορεί να πάρει κατασταλτικά μέτρα εναντίον της όσο και αν το επιθυμεί. Το μόνο που μπορεί να κάνει (και το κάνει κάθε φορά που της δίνεται η ευκαιρία) είναι να προβαίνει σε προπαγανδιστικού τύπου ανακοινώσεις και ενέργειες ώστε να κατευθύνει την κοινή γνώμη σε ελεγχόμενες αντιδράσεις.

Τι συμβαίνει όμως όταν ένα απολυταρχικό καθεστώς τείνει να ιδιωτικοποιηθεί;

Δυστυχώς τόσο στη Γηραιά Ήπειρο όσο και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού το ρόλο των δυνάμεων καταστολής δεν τον έχει αναλάβει η το κράτος αλλά ο ιδιωτικός τομέας.

Εάν προσπαθήσουμε να συνδέσουμε τα μηνύματα της εξέγερσης του πολυτεχνείου για ελευθερία, δικαιοσύνη και δημοκρατία με τα συμβαίνοντα στην εμπόλεμη λωρίδα στης Γάζας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς ή στον πόλεμο της Ουκρανίας, θα διαπιστώσουμε  ότι είναι δυνατόν ακόμη και σήμερα πολίτες να υφίστανται κοινωνικούς αποκλεισμούς αναλόγως την πλευρά που υποστηρίζουν.

Η παραπάνω άποψη ενισχύεται όλο και περισσότερο καθώς σχεδόν καθημερινά έρχονται στην επιφάνεια αποφάσεις ιδιωτικών επιχειρήσεων για επίπληξη, τιμωρία ή ακόμη και απόλυση εργαζομένων τους καθώς οι τελευταίοι τόλμησαν να εκφράσουν την άποψή τους δημόσια (κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) παίρνοντας το μέρος της μιας ή της άλλης πλευράς.

Δημοσιογράφοι από μεγάλα μέσα ενημέρωσης απολύονται, εργαζόμενοι οδηγούνται στη δικαιοσύνη επειδή μέσω των συνδικάτων τους εκφράζουν τη συμπαράστασή τους στον Παλαιστινιακό λαό κατηγορούμενοι ότι εκθέτουν την εταιρεία στην οποία εργάζονται, ενώ φοιτητές από παγκοσμίου φήμης πανεπιστήμια καταχωρούνται σε επιχειρηματικές black lists ώστε να μην μπορέσουν να βρουν δουλειά στο αντικείμενό τους.

Παρατηρούμε λοιπόν πως πολλοί εργοδότες στο κομμάτι της αξιολόγησης των εργαζομένων, πάνω από τα τυπικά προσόντα, την απόδοση και την παραγωγικότητά τους, βάζουν τις απόψεις τους σε κοινωνικά και πολιτικά θέματα. Και επειδή οι αποφάσεις που παίρνονται στην πλειοψηφία των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα  είναι με γνώμονα τα οικονομικά τους συμφέροντα, είναι δυνατόν εργαζόμενοι να αποπεμφθούν εξαιτίας μόνο και μόνο των απόψεών τους, εάν οι τελευταίες θεωρηθούν ότι πλήττουν τη φήμη της εταιρείας στην οποία εργάζονται.

Τα φαινόμενα αυτά εμφανίζονταν και στο παρελθόν, αλλά κατά κύριο λόγο εντείνονται όταν παγκοσμίως λαμβάνουν χώρα έντονα περιστατικά όπως οικονομικές κρίσεις, πόλεμοι, πανδημίες κλπ. Το καπιταλιστικό μοντέλο με βάση το οποίο λειτουργούν οι οικονομίες δίνει τη δυνατότητα στους εργοδότες να προχωρήσουν πολλές φορές σε απολυταρχικές ενέργειες βάζοντας πάνω απ’ όλα τη φήμη και το κέρδος της επιχείρησής τους, χωρίς να υπολογίζουν τις επιπτώσεις σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο.

Το παραπάνω φαινόμενο διαρκώς διογκώνεται και είναι πλέον υπαρκτός ο κίνδυνος να δημιουργηθούν εργαζόμενοι δύο, τριών ή και τεσσάρων ταχυτήτων βασιζόμενοι αποκλειστικά και μόνο στις κοινωνικοπολιτικές τους πεποιθήσεις. Η επιρροή των ιδιωτικών επιχειρήσεων στη συνεκτικότητα της κοινωνίας βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο και σε περίπτωση που ξεπεραστούν και τα τελευταία δημοκρατικά αναχώματα, ένα εναλλακτικό απολυταρχικό καθεστώς είναι προ των πυλών να εγκατασταθεί εντός των κοινωνικών στρωμάτων και να ενεργεί αόρατα και ύπουλα μέσω των εργασιακών σχέσεων.

Ποτέ άλλοτε κανένα απολυταρχικό καθεστώς δεν είχε τη δυνατότητα να επιβάλλει τη θέλησή του χωρίς την εκδήλωση ακραίων περιστατικών βίας. Ο ιδιωτικός τομέας δείχνει ότι είναι πλέον σε θέση να επιβάλλει τις απόψεις του σε μια κοινωνία χωρίς ισχυρές δομές, κατακερματισμένη από την πληθώρα των πολιτικών σχηματισμών που αντί θα δώσουν έναν πλουραλισμό στην πολιτική ζωή του τόπου, συντελούν στην περαιτέρω αποσύνθεσή της.

Το βασικό ερώτημα είναι εάν η τωρινή σύνθεση της κοινωνίας είναι σε θέση να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των παραπάνω συμβάντων.

Ο κόσμος τα τελευταία χρόνια έχει μετατραπεί σε απλό παρατηρητή των εξελίξεων και όποιος προσπαθεί να βγει μπροστά και να προσπαθήσει να αλλάξει κάτι τις περισσότερες φορές φιμώνεται, παραγκωνίζεται και περιθωριοποιείται. Προσθέτοντας στα παραπάνω και τις απολυταρχικές ενέργειες των ιδιωτικών επιχειρήσεων δημιουργείται ένα εκρηκτικό μίγμα όπου ο πολίτης βάλλεται από παντού και νιώθει ανήμπορος να αντιδράσει.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο σκοπός τόσο των κρατών όσο και των ιδιωτών για προώθηση των πολιτικών τους επιτυγχάνεται αθόρυβα και τείνει να γίνει η νέα καθημερινότητα των πολιτών.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου όμως απέδειξε με τον πιο τρανό τρόπο ότι όταν οι πολίτες συνασπίζονται μπορούν να προβάλουν σθεναρή αντίσταση σε οποιοδήποτε καθεστώς είτε κρατικό είτε ιδιωτικό.

Θα μπορούσε να γίνει κάτι αντίστοιχο και στη σημερινή εποχή;

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/geralt-9301/

*Το άρθρο φιλοξενήθηκε και στην ιστοσελίδα www.lep.gr

Διαβάστε περισσότερα

Μήπως το σύστημα αμοιβών είναι λάθος; Δύο φίλοι συζητάνε για επιχειρήσεις…

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα,

Είχαν και οι δύο μια δύσκολη μέρα. Ιδιοκτήτης επιχείρησης ο ένας (Επ), υπάλληλος σε εταιρεία ο άλλος (Υπ).

Ένα τηλέφωνο λίγων δευτερολέπτων ήταν αρκετό:

-(Επ): Σε μισή ώρα στο γνωστό μέρος.

-(Υπ): ΟΚ, κλείνω και έρχομαι.

Στο δρόμο προς το στέκι τους, μια μπυραρία που σύχναζαν από μικροί, τριγυρνούσαν διάφορα στο μυαλό τους.

Προφανώς και είχαν να πουν πολλά.

Με το που μπήκαν στο μαγαζί χαιρέτησαν τον barista, παρήγγειλαν και έκατσαν στο γνώριμο τραπέζι.

-(Υπ): Φίλε έχω πόσο καιρό που ασχολούμαι αποκλειστικά με ένα project και το αφεντικό μου σπάνια με ρωτάει τι γίνεται. Μόνος μου μιλάω με τον πελάτη, μόνος μου με τους προμηθευτές, εγώ κάνω το συντονισμό, εγώ κάνω τις συνεννοήσεις και το μόνο που νοιάζει τα αφεντικά μου είναι εάν βγάζουμε κέρδος από τη δουλειά. Και στα προηγούμενα project το ίδιο συνέβαινε. Σκεπτόμενος λοιπόν όλα αυτά, συχνά αναρωτιέμαι μήπως το σύστημα αμοιβών που εφαρμόζουμε είναι λάθος.

-(Επ): Καταλαβαίνω τον ενδοιασμό σου, αλλά τι εννοείς ότι το σύστημα αμοιβών είναι λάθος; Γιατί και εγώ επιχειρηματίας είμαι και έχω υπαλλήλους για να κάνουν τη δουλειά που δεν μπορώ ή δεν προλαβαίνω να κάνω εγώ.

-(Υπ): Ο λόγος για να προσλάβεις έναν υπάλληλο προφανώς και είναι για να σου κάνει μια δουλειά που είτε δεν ξέρεις να την κάνεις, είτε δεν θέλεις. Αυτό όμως θα συνέβαινε και στην περίπτωση που δεν προσλάμβανες κάποιον υπάλληλο αλλά ανέθετες τη δουλειά σε κάποιον εξωτερικό συνεργάτη. Η μόνη διαφοροποίηση στην πρώτη με στη δεύτερη περίπτωση είναι ο τρόπος και κατ’ επέκταση το ύψος της αμοιβής.

-(Επ): Δηλαδή τι μου λες ότι εμείς που είμαστε επιχειρηματίες δεν πρέπει να έχουμε υπαλλήλους ή ότι δεν τους αμείβουμε σωστά;

-(Υπ): Η λογική του υπαλλήλου είναι η εξαρτημένη εργασία η οποία αμείβεται με ένα μισθό. Οι εταιρείες όμως σου δίνουν το ίδιο ποσό κάθε μήνα γιατί σου δεσμεύουν τον ίδιο χρόνο κάθε μήνα, ανεξάρτητα αν τους προσφέρεις τα ίδια κάθε μήνα. Για παράδειγμα εγώ τώρα ασχολούμαι με αυτό το project το οποίο απ’ ότι φαίνεται θα αφήσει καλό κέρδος στην εταιρεία, ενώ τον επόμενο μήνα μπορεί να ασχοληθώ με κάτι που ίσως δεν πάει το ίδιο καλά. Και στις δύο περιπτώσεις θα πάρω τα ίδια χρήματα στο τέλος του μήνα.

-(Επ): Δεν νομίζω ότι είναι ακριβώς έτσι. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες προσπαθούμε να αμείβουμε τους υπαλλήλους μας ανάλογα με την αξία που μας δίνουν. Απλά αυτό ισχύει και αντίστροφα. Δηλαδή εάν θέλεις να κερδίζεις για παράδειγμα 1500€ το μήνα θα πρέπει μέσω της δουλειάς σου να φέρεις τουλάχιστον το διπλάσιο ποσό στην εταιρεία.

-(Υπ): Το πρόβλημα με αυτό που λες είναι ότι οι εταιρείες ποτέ δεν μετράνε την πραγματική παραγωγικότητα ενός εργαζομένου τους. Γιατί εάν εγώ μέσω της δουλειάς μου αντί για τα διπλάσια σου φέρω ένα μήνα τα τριπλάσια δεν θα πρέπει να λάβω αυξημένη αμοιβή;

-(Επ): Μα έτσι είναι οι δουλειές. Από κάποιες κερδίζεις αρκετά, από κάποιες πιο πολλά, από κάποιες πιο λίγα και από κάποιες καθόλου. Δηλαδή με βάση τη λογική σου στην τελευταία περίπτωση τι πρέπει να γίνει; Αντί να πληρώσω τον εργαζόμενο να με πληρώσει αυτός; Ίσα ίσα που τον προστατεύω και τη χασούρα την επιβαρύνομαι όλη εγώ. Εξάλλου υπάλληλός μου είναι δεν είμαστε συνέταιροι.

-(Υπ): Αν μια δουλειά αποδειχθεί τελικά ζημιογόνα προφανώς και η ευθύνη δε μπορεί να βαραίνει μόνο έναν εργαζόμενο. Από αυτόν που έφερε τη δουλειά, αυτόν που έδωσε την προσφορά μέχρι αυτόν που την εκτέλεσε οι ευθύνες επιμερίζονται. Το πρόβλημα όμως που αντικατοπτρίζεται στις αμοιβές έχει βαθύτερα αίτια, όπως η έλλειψη συνέπειας και επαγγελματισμού. Ελάχιστοι προσπαθούν να είναι αξιόπιστοι στους άλλους και αυτό φαίνεται από το πιο απλό πράγμα που είναι να πάνε στην ώρα τους σε μια συνάντηση ή ένα ραντεβού.

-(Επ): Προσαρμοστικότητα, συνεργασία, επίλυση προβλημάτων, πνεύμα ομαδικότητας κ.α. Υποτίθεται ότι όλα αυτά κρίθηκαν κατά τη διαδικασία επιλογής του εκάστοτε εργαζόμενου. Και στο κάτω κάτω εάν κάποιος νιώθει αδικημένος ας μου το πει και αν μπορώ θα του δώσω κάτι παραπάνω. Τα πάντα λύνονται με τα χρήματα!

-(Υπ): Αυτά που αναφέρεις ίσως κρίθηκαν αλλά υπάρχουν και άλλα χαρακτηριστικά που σπάνια λαμβάνονται υπόψη και ακόμη πιο σπάνια αξιολογούνται. Για παράδειγμα πόσοι επιχειρηματίες ενδιαφέρονται για την εικόνα που βγάζουν οι εργαζόμενοί του προς τα έξω; Και όχι δε λύνονται όλα με τα χρήματα, γιατί αυτό που μένει τελικά από τη δουλειά όλων μας είναι η φήμη που αφήνουμε πίσω μας (word of mouth). Όπως είχε πει και ο Λίνκολν μπορείς να κοροϊδεύεις πολλούς για λίγο καιρό, ή λίγους για πολύ καιρό αλλά ποτέ πολλούς για πολύ καιρό.

-(Επ): Ωραία τα λες, αλλά τι προτείνεις τελικά;

-(Υπ): Προβληματίζομαι όλο και περισσότερο τελευταία εάν ένας υπεργολάβος θα είχε καλύτερο αποτέλεσμα από έναν μόνιμο εργαζόμενο της εταιρείας. Και αυτό γιατί ο εξωτερικός συνεργάτης θα ενεργούσε αυτόνομα, θα πρόσεχε πολύ περισσότερο την κοστολόγηση της δουλειάς για να έχει ένα κερδοφόρο αποτέλεσμα, θα είχε τη συνέπεια και τον επαγγελματισμό να αντιμετωπίσει όλα τα πιθανά προβλήματα, και το κυριότερο απ’ όλα θα τον ενδιέφερε η φήμη και η τελική εικόνα που θα άφηνε όταν παρέδιδε το project. Με τόσα κίνητρα προφανώς και θα έβρισκε επιπλέον τρόπους αύξησης της παραγωγικότητας ώστε να παραδώσει την ίδια ποιότητα δουλειάς σε λιγότερο χρόνο.

-(Επ): Ακούγεται καλή ως εναλλακτική αλλά θα πρέπει παιδικέ μου φίλε να σου πω ένα κοινό μυστικό που υπάρχει μεταξύ των επιχειρηματιών.

-(Υπ): Τι μυστικό;

-(Επ): Ο μισθός και εν γένει η εξαρτημένη εργασία είναι ένας τρόπος ελέγχου των εργαζομένων, τους οποίους δεν τους επιτρέπουμε να αυξήσουν υπέρμετρα την παραγωγικότητά τους ακόμη και αν έχουν της προϋποθέσεις. Εάν δουλεύαμε με υπεργολάβους δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό. Επίσης δεν θα μπορούσαμε να έχουμε αποκλειστικότητα.

-(Υπ): Κοίτα να δεις, είτε εξωτερικός συνεργάτης είσαι είτε υπάλληλος το project που πρέπει να παραδοθεί είναι το ίδιο. Αυτό που αλλάζει είναι η απολαβές του ενός και του άλλου. Επειδή λοιπόν όλοι μας αφήνουμε κάποια άλλα πράγματα καθημερινά για να πάμε να δουλέψουμε, για να έχει νόημα όλο αυτό θα πρέπει να συνδυάζεται με ανάλογο σύστημα αμοιβών βασιζόμενο στην παραγωγικότητα και όχι στο χρόνο εργασίας.

Εσύ τι γνώμη έχεις;

Πηγή εικόνας: https://pixabay.com/el/users/clker-free-vector-images-3736/