Blog

του Κωνσταντίνου Παπαλίτσα,

Η αύξηση εγκατάστασης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας την τελευταία δεκαετία στα πλαίσια της πολυδιαφημιζόμενης βιώσιμης ανάπτυξης έχει αποκτήσεις φανατικούς υποστηρικτές και ορκισμένους εχθρούς. Πολιτικοί και εργολάβοι από τη μία και ελεγκτικοί μηχανισμοί και περιβαλλοντικές οργανώσεις από της άλλη επιδίδονται σε ένα μπρα ντε φερ ώστε να ικανοποιήσει ο καθένας το κοινό του. Το θέμα είναι ότι η αντιπαλότητα αυτή χωρίζει στη μέση και την τοπική κοινωνία καθώς κάποιες κοινωνικές ομάδες θα ευνοηθούν από την υλοποίησή του έργου και κάποιες άλλες θα πληγούν, όπως συμβαίνει σε κάθε μεγάλο έργο που κατασκευάζεται σε μια περιοχή.

Η ιστορία

Με αυτό το υπόβαθρο ξεκινάει και η ιστορία μας, όπου πρωταγωνιστές είναι ένας Δήμαρχος (Δ), ένας Εργολάβος (Ε) και μια Αρχιτέκτονας (Α).

Σε ορεινή επαρχιακή περιοχή της χώρας όπου οι κύριες δραστηριότητες είναι γεωργοκτηνοτροφικές και εναλλακτικός τουρισμός (αγροτουρισμός κλπ) παίρνεται απόφαση κατασκευής αιολικού πάρκου. Ο Δήμαρχος περιχαρής, παρά τις αντιδράσεις και τις κινητοποιήσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων ότι θα επηρεαστεί (δυσμενώς) η πανίδα της περιοχής, ενεργοποιεί τα προσκείμενα σε αυτόν μέσα ενημέρωσης να προωθήσουν την απόφαση, δίνοντας του τα εύσημα για τις ενέργειές του. Στις αφανής διαδικασίες που προηγήθηκαν βέβαια έχει προαποφασιστεί ποια κατασκευαστική εταιρεία θα πάρει το έργο και ο Εργολάβος είναι σε ετοιμότητα και περιμένει την τυπική (όπως νομίζει) έκδοση της άδειας ώστε να βάλει μπρος τις μηχανές.

Στο σημείο αυτό μπαίνει στο κάδρο και μια Αρχιτέκτονας η οποία κάθε άλλο παρά εναντίον της βιώσιμης ανάπτυξης είναι. Τυγχάνει όμως να είναι πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου αρχιτεκτονικής που καλείται να δώσει το ΟΚ για την έκδοση της απαιτούμενης άδειας! Κατά τη συνεδρίαση του συμβουλίου λοιπον, μόλις η επιτροπή ανοίγει τη μελέτη βρίσκεται αντιμέτωπη με κάτι τρομακτικό. Η επέμβαση που πρέπει να γίνει στο βουνό για την κατασκευή του αιολικού πάρκου (τόσο για την κατασκευή των βάσεων κάθε πυλώνα, όσο και για τη δημιουργία των απαιτούμενων προσβάσεων και σύνδεσης με το δίκτυο) είναι τόσο μεγάλη που αλλάζει όλη η μορφολογία της περιοχής.

Προβληματισμένα τα μέλη της επιτροπής συμφωνούν ότι δεν μπορούν να δώσουν έγκριση ώστε να προχωρήσει το έργο! Η Αρχιτέκτονας λοιπόν καλείται να μεταφέρει τα δυσάρεστα νέα στο Δήμαρχο. Εκείνος έξω φρενών αρχίζει τα τηλεφωνήματα για να λύσει ένα (όπως διαδίδει προς τα έξω) διαδικαστικό θέμα που έχει προκύψει. Δυστυχώς όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά όσο νομίζει καθώς η προσφιλή του τεχνική (θα πάρω ένα τηλέφωνο και θα λυθεί το θέμα) δεν έχει αποτέλεσμα.

Η επόμενή του κίνηση είναι να καλέσει σε μια ανεπίσημη συνάντηση την Αρχιτέκτονα και τον Εργολάβο ώστε να βρουν οι τρεις του μια λύση. Στη συνάντηση αυτή η στιχομυθία πήγε κάπως έτσι:

-Δ: Παρακαλώ εξηγήστε μου το πρόβλημα κα Πρόεδρε.

-Α: Κ. Δήμαρχε η μελέτη που μας προσκομίστηκε περιγράφει μια τεράστια επέμβαση στην ορεινή περιοχή όπου πρόκειται να κατασκευαστεί το έργο την οποία η το συμβούλιο αρχιτεκτονικής δεν μπορεί να εγκρίνει.

-Ε: Μα δεν γίνεται αλλιώς να κατασκευαστεί το έργο. Το βουνό είναι πολύ απότομο, πως θα πάνε τα υλικά στην κορυφή;

-Δ: Έχει δίκιο ο Ε.

-Α: Μα δεν υπάρχει νομοθεσία που να μας επιτρέπει να εγκρίνουμε τέτοια παρέμβαση. Εξάλλου ένα έργο θα πρέπει να προσαρμόζεται στο περιβάλλον στο οποίο πρόκειται να κατασκευαστεί και όχι το περιβάλλον στο έργο!

Ο Δήμαρχος και ο Εργολάβος είχαν αλλάξει δέκα χρώματα.

-Δ: Δηλαδή τι προτείνεται να μην φτιάξουμε το έργο που θα αναβαθμίζει ολόκληρη την περιοχή και θα μας εντάξει στο top των Δήμων με τη μεγαλύτερη συνεισφορά ΑΠΕ;

-Ε: Δεν ξέρω τι λέτε εσείς εγώ τα χώματα των εκσκαφών τα έχω πουλήσει ήδη και με τα λεφτά που πήρα είμαι έτοιμος να ξεκινήσω!! (Όντως τα προϊόντα εκσκαφών ενός τέτοιου έργου είναι ζηλευτά και πολλοί έμποροι αντιμάχονται για το ποιος θα τα καπαρώσει)

-Δ: Αν δεν εγκρίνετε το έργο θα κάνω αγωγή τόσο στην επιτροπή όσο και σε σας προσωπικά για διαφυγόντα κέρδη!

Η Αρχιτέκτονας έφυγε πολύ αναστατωμένη από τη συνάντηση. Δεν κοιμήθηκε καθόλου εκείνο το βράδυ. Προσπαθούσε να καταλάβει εάν ήταν αυτή τόσο λάθος…

Το λάθος όμως δεν το έκανε η Αρχιτέκτονας.

Εάν το σκεφτεί κανείς μπαίνοντας στη θέση καθενός από του τρεις ήρωες της ιστορίας μας, όλοι τους έχουν δίκιο! Ο Δήμαρχος θέλει να δείξει ότι κανόνισε την κατασκευή ενός μεγάλου έργου στην περιοχή που την αναπτύσσει, ο Εργολάβος θέλει να υλοποιήσει το έργο για να βγάλει το ανάλογο κέρδος και η Αρχιτέκτονας θέλει να κάνει σωστά τη δουλεία της σύμφωνα με τη θέσης ως πρόεδρος του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και τη νομοθεσία που έχει να εφαρμόσει.

Άρα τελικά πού είναι το λάθος;

Το λάθος είναι στο γεγονός ότι και οι τρεις εμπλεκόμενοι θεωρούν ότι μπορούν να ελέγξουν την κατάσταση, ή καλύτερα στο επίπεδο ελέγχου και επιρροής που έχει καθένας από αυτούς. Για να γίνουμε πιο κατανοητοί:

Η Αρχιτέκτονας πιστεύει ότι μπορεί να ελέγξει τον Εργολάβο μέσω της απόφασής της για έγκριση ή μη του έργου.

Ο Εργολάβος πιστεύει πως μπορεί να ελέγξει το Δήμαρχο καθώς δεν είναι γνωστό με ποιο τρόπο πήρε το έργο (πιθανή οικονομική συναλλαγή μεταξύ Εργολάβου-Δημάρχου).

Ο Δήμαρχος πιστεύει ότι μπορεί να ελέγξει την Αρχιτέκτονα λόγω της θέσης του και των πολιτικών παρεμβάσεων που μπορεί να κάνει.